Zanim przystąpimy do wykańczania i dekorowania łazienki, musimy przejść przez mniej przyjemny etap – prace instalacyjne.
Każda umywalka, wanna, kabina prysznicowa, miska ustępowa, pralka, a także każdy natrysk wymaga doprowadzenia instalacji wodnej i kanalizacji. Wykonanie ich zgodnie z zasadami gwarantuje, że podczas użytkowania nie będziemy mieli z nimi kłopotów. Poznajmy te zasady.
Zimna i ciepła woda
Rury, którymi popłynie woda, układa się najczęściej w podłodze (rury giętkie z tworzywa lub miedzi) lub w bruzdach ściennych (rury sztywne z tworzywa lub miedzi). Rury z ciepłą i zimną wodą prowadzi się równolegle do siebie. Nie do wszystkich urządzeń musimy dostarczyć zimną i ciepłą wodę. Tylko zimna będzie doprowadzona do sedesu i pralki. Pionowe odcinki instalacji należy prowadzić tak, aby rura z zimną wodą była ułożona po prawej stronie, a z ciepłą – po lewej. W poziomych odcinkach rura z ciepłą wodą musi być ułożona poniżej rury z zimną, a obie poniżej instalacji elektrycznej. Unikajmy łączenia rur w podłodze – każde połączenie jest potencjalnym źródłem przecieków. Rury z ciepłą i zimną wodą muszą być izolowane – owija się je otuliną albo układa w warstwie styropianu.
Baterię ścienną mocuje się bezpośrednio do instalacji, a nie za pomocą elastycznych wężyków. Trzeba ją więc doprowadzić na odpowiednią wysokość - około 25-35 cm nad krawędź umywalki
fot. Michał SkorupskiDopasowana do baterii
Wysokość, na jaką należy doprowadzić instalację wodną, zależy od rodzaju baterii i urządzenia sanitarnego, do którego będzie dostarczana woda. Już teraz powinniśmy zdecydować o rodzaju baterii – czy będziemy chcieli zainstalować ścienne, czy stojące. Jest to niezbędne przy wyznaczaniu miejsca i wysokości doprowadzenia wody. Baterie ścienne. Końce rur z ciepłą i zimną wodą należy doprowadzić dokładnie do miejsca montażu baterii. Przyjmuje się, że baterię montuje się:
- umywalkową – 25-35 cm powyżej górnej krawędzi umywalki, czyli 100-120 cm nad podłogą (standardowa wysokość montażu umywalki to 75-85 cm);
- wannową – co najmniej 10-18 cm powyżej górnej krawędzi wanny, minimum 60 cm nad podłogą;
- natryskową – 110-130 cm nad podłogą;
- główkę prysznicową – około 180 cm nad podłogą.
Odstęp między rurami z ciepłą i zimną wodą powinien wynosić około 15 cm, zwykle można go skorygować w granicach 2 cm za pomocą łączników mimośrodowych. Miejsce montażu baterii wytycza się jeszcze przed ułożeniem posadzki i tych kilka centymetrów (grubość posadzki) należy dodać do zalecanych wysokości zamontowania baterii.
Baterie podtynkowe. Podobnie doprowadza się instalację wodną do baterii podtynkowych – czy to wannowych, umywalkowych, czy prysznicowych. W wyznaczonym miejscu montuje się element mieszający podtynkowy, obok niego łączniki do zamontowania wylewki, słuchawki prysznicowej, a w bateriach natryskowych – dodatkowo dysze do hydromasażu. Baterie różnych producentów mogą mieć odmienne wymagania montażowe, dlatego kupując je, warto sprawdzić, czy jest dołączona dokładna instrukcja instalowania poszczególnych elementów.
Baterie sztorcowe. Umieszcza się je w otworze (jednootworowe) lub otworach (trzyotworowe, czterootworowe) w umywalce, bidecie lub wannie. Łączy się je z instalacją wodną elastycznymi wężykami w metalowym oplocie albo miedzianymi rurkami pokrytymi na zewnątrz warstwą chromu. Standardowa długość wężyków to 30 cm, ale są też 50-centymetrowe i dłuższe. Przyjmuje się, że instalację wodną do umywalki doprowadza się na wysokość 60-65 cm nad podłogą. Bateria sztorcowa wannowa musi mieć zakończenia rur z ciepłą i zimną wodą umieszczone poniżej krawędzi wanny, zwykle 40-45 cm nad podłogą. Dobrze jest przed zamontowaniem baterii ustawić na przykład wannę czy umywalkę na planowanym miejscu i „doświadczalnie” ustalić wysokość baterii, która będzie gwarantowała wygodne korzystanie z niej. Można właśnie w ten sposób uwzględnić nietypowy (na przykład wyjątkowo wysoki) wzrost domowników. Warto też sprawdzić przy tej okazji, czy wylewka jest odpowiednio długa i struga wody trafia do wnętrza wanny, a nie na jej krawędź.
Kanalizacja ze spadkiem
Aby woda mogła odpływać z urządzeń sanitarnych, trzeba zainstalować podejścia kanalizacyjne, czyli odcinki rur łączące przybory sanitarne z pionem. Warunkiem dobrej pracy kanalizacji jest między innymi poprawne podłączenie podejść od urządzeń sanitarnych do pionu – możliwie najkrótszą drogą i koniecznie ze spadkiem w kierunku pionu. Między miską ustępową a pionem nie powinno się już włączać innego urządzenia, ponieważ ścieki spływające z miski pełnym przekrojem rury mogłyby wysysać wodę z jego syfonu. Wspólne podejście do pionu mogą mieć zlewy, umywalki, wanny i pralki. Podłączenie sedesu powinno się koniecznie znajdować poniżej pozostałych. Nieprzestrzeganie tej zasady może spowodować, że podczas spłukiwania miski ustępowej woda będzie wypływała przez otwory odpływowe w sąsiednich przyborach sanitarnych. Trzeba się także liczyć z tym, że jeśli między miską ustępową a pionem włączy się inne urządzenie, ścieki płynące z miski pełnym przekrojem będą wysysać wodę z jego syfonu. Aby zapewnić ściekom możliwość przemieszczania się w rurach pod wpływem własnego ciężaru (grawitacyjnie), przewody trzeba układać z odpowiednim spadkiem od 2 do 15%, czyli 2-15 cm na metr rury.
Różne średnice
Średnica rur kanalizacyjnych musi być dostatecznie duża. Jest wówczas większe prawdopodobieństwo, że spływająca woda nie wypełni całego przekroju rury i nie stworzy dużego podciśnienia. W wyniku badań ustalono optymalne średnice rur kanalizacyjnych w zależności od liczby i rodzaju podłączonych do nich przyborów sanitarnych. Wykonanie instalacji z rur o większych wymiarach, na wszelki wypadek, nie ma sensu. Średnice rur kanalizacyjnych tradycyjnie podaje się w metrach. Ostatnio jednak producenci coraz częściej odchodzą od tej zasady, podając wymiary w milimetrach. W domach jednorodzinnych stosuje się na podejścia:
- do umywalek i bidetów rury kanalizacyjne o średnicy 0,04 m;
- do zlewozmywaków i wanien – 0,05 m;
- do kilku przyborów lub piony albo odpływy, jeśli nie są podłączone do nich miski ustępowe – 0,07 m;
- na podejścia do misek ustępowych, piony albo odpływy – 0,10 m.
Potrzebne i przydatne
Syfony. Są niezbędnym elementem instalacji kanalizacyjnej. Montuje się je przed każdym urządzeniem. Syfon, czyli odpowiednio wygięty odcinek rury lub specjalna kształtka, musi być stale wypełniony wodą. Pełni ona funkcję korka oddzielającego wnętrze instalacji od otoczenia i nie dopuszcza do wydostawania się z niej nieprzyjemnych zapachów towarzyszących przepływowi ścieków. Jeśli urządzenie sanitarne jest przez dłuższy czas nieużywane, woda znajdująca się w syfonie może odparować i wtedy przestaje on spełniać swoje zadanie. Do opróżnienia syfonu może dojść także w źle zaprojektowanej lub wykonanej instalacji podczas gwałtownego przepływu dużej ilości ścieków, na przykład po spuszczeniu wody w misce ustępowej. W instalacji powyżej powstaje wtedy podciśnienie, które może wyssać wodę z syfonu i otworzyć drogę nieprzyjemnym zapachom. Zawory odcinające. Są niezbędne w instalacji wodnej. Najlepiej, gdy każda umywalka, wanna, natrysk, zlewozmywak albo grupa tych urządzeń mają osobny zawór. Dzięki temu wymiana uszczelki czy baterii nie wymaga opróżniania z wody całej instalacji. Filtry. W każdej instalacji – zaraz za wodomierzem lub przed zestawem hydroforowym – warto zamontować filtr mechaniczny siatkowy (osadnikowy). Będzie zatrzymywał większe zanieczyszczenia stałe, takie jak piasek czy rdza. Dzięki temu ochroni filtry, baterie i inne urządzenia zamontowane w instalacji. Filtr może zatrzymywać cząstki o różnej średnicy. Najlepiej wybrać taki, który zatrzymuje większe niż 90 µm. Filtr z wkładem o gęstszych oczkach (zatrzymujący mniejsze zanieczyszczenia) może powodować zbyt duże opory przepływu. Gdy korzystamy z wody o dużej twardości, warto też zamontować zmiękczacze wody. Uwolnią nas od problemu kamienia osadzającego się na szkle kabiny, armaturze, ceramice, spłuczkach i pralce. Filtry narurowe montuje się bezpośrednio przed urządzeniem, które mają chronić, na przykład pralką.
Dobre podejście
Podejścia powinny być możliwie krótkie. Najkorzystniej jest, aby podejście do WC było nie dłuższe niż 1 m, a do pozostałych urządzeń – nie dłuższe niż 3,5 m. Jeśli jest taka potrzeba, długość podejścia można zwiększyć, pod warunkiem że zwiększy się także jego średnicę. Podejścia o średnicy mniejszej niż 0,07 m należy zwiększyć o jeden wymiar w stosunku do obliczeniowego (na przykład z 0,04 do 0,05 m), gdy są dłuższe niż 3 m. Z kolei te o średnicy 0,07 m trzeba zwiększyć do 0,1 m dopiero wtedy, gdy są dłuższe niż 5 m. Podobne zasady obowiązują wtedy, gdy różnica wysokości między końcami podejścia wynosi od 1 do 3 m. Zamiast zwiększać średnicę, można zrobić dodatkową wentylację podejścia, aby zapobiec wysysaniu wody z syfonu. Rzadko korzysta się z takiego rozwiązania, bo jest dość trudne do wykonania, chociaż skuteczne. Długie podejścia muszą też mieć rewizje, czyli kształtki z otworem osłoniętym pokrywą przykręcaną na śruby i uszczelnioną gumową podkładką. Rewizja umożliwia dostęp do wnętrza rury, na przykład w celu jej wyczyszczenia. Podejścia należy włączać do pionów pod kątem nie większym niż 45°, a kierunek prowadzenia poziomych przewodów zmieniać łagodnie, to znaczy pod kątem mniejszym od 90°. W zależności od rodzaju urządzenia odpływ wody umieszczany jest na różnych wysokościach. Dla umywalek jest to 50-60 cm nad podłogą, dla wanien – blisko 16 cm, dla sedesów stojących – 10 cm nad podłogą, a dla podwieszanych – 20 cm. r
