Na wąską działkę

Mała szerokość nie przekreśla możliwości wzniesienia na niej funkcjonalnego domu i wygospodarowania miejsca na atrakcyjny ogród. Jednak bryła domu musi być racjonalnie dostosowana do kształtu parceli – architekci najczęściej ją wydłużają, ale są też inne sposoby...

2. Parterowy z wydłużoną bryłą

Wydłużona bryła domu to najpowszechniejszy wybór w przypadku wąskiej działki. Kształt długiego prostokąta jest optymalny – będąc echem zarysu parceli, pozwala na idealne wpasowanie w nią budynku. Takie rozwiązanie nabiera szczególnego znaczenia dla domu parterowego, gdy jego plan musi być funkcjonalnie rozbudowany w obrębie jednej kondygnacji.

Tym razem bryła została wydłużona aż na 22,2 m przy szerokości 11,3 m. Jej długość pozwoliła na wyraźne funkcjonalne strefowanie domu. I tak od frontu jest część gospodarczo-techniczno-sanitarna. W przemyślany sposób zaprojektowano w niej trakty komunikacyjne – z garażu można przejść do schowka, kotłowni, z niej do pralni, a następnie do łazienki. Jest także przejście z garażu do holu w części mieszkalnej – przez schowek i garderobę. Strefa dzienna to odbicie kształtu bryły – jest analogicznie do niej wydłużona. Kuchnia (10,7 m²), jadalnia i pokój dzienny (35,0 m²) są umieszczone na jednej osi. Na granicy strefy dziennej i nocnej umieszczono długi, wydzielony ścianą korytarz i gabinet (9,1 m²). Za nim zaczyna się prywatna strefa, tzw. nocna. Są w niej trzy sypialnie o sprawiedliwe podzielonej przestrzeni – każda ma blisko 13 m², ale tylko przy jednej została wydzielona garderoba (2,8 m²). W domu są dwie łazienki – mniejsza (4,7 m²) na granicy strefy nocnej z dzienną, większa (5,8 m²) w strefie nocnej. Projekt jest konsekwentny – do długiej bryły przylegają dwa wydłużone tarasy. Na duży (36 m²) można wyjść z pokoju dziennego i jednej z sypialń. Mniejszy (9,3 m²) przylega do strefy techniczno-roboczej. Został połączony z gabinetem. pralnią i kotłownią. Projekt: Wygodny – Murator M249; autor: architekt Katarzyna Słupeczańska

3. Z transparentną elewacją ogrodową

Zadziwiający przykład tego, jak architekt może maksymalnie ekonomicznie wykorzystać przestrzeń małego domu. Na 62,8 m² powierzchni użytkowej udało się „spakować” dwie sypialnie (11,5 i 12,4 m²), strefę dzienną (pokój 21,2 + kuchnia 6,0 m²), przestronną łazienkę (6,3 m²) kotłownię oraz przedsionek z funkcją minigarderoby. Trudno w tym domu znaleźć powierzchnię przeznaczoną jedynie na komunikację. Główne jej funkcje przejęła strefa dzienna.

Elastyczne podejście do powierzchni ma jeszcze jeden wymiar – przestrzeń strefy dziennej można powiększyć o 12,4 m² przylegającego do niej pokoju – wystarczy rozsunąć dwuskrzydłowe drzwi. Inny sposób rozciągania domowej przestrzeni to wielkie tarasowe przeszklenia. W tym projekcie dają one efekt spektakularny, bo umieszczono je we wszystkich sąsiadujących ze sobą pokojach. Kolejnym dowodem na to, że elastyczność to zasadnicza cecha tego projektu, jest możliwość adaptacji poddasza i dostosowania domu do nowych potrzeb domowników. Projekt: Przejrzysty – wariant III – Murator C365c; autor: architekt Przemysław Biryło

4. Z reprezentacyjną dłuższą elewacją

Konieczność funkcjonalnego strefowania wydłużonego planu zaowocowała usytuowaniem pomieszczeń technicznych przy szczytowej wąskiej ścianie. Przez to bardziej reprezentacyjna staje się wydłużona elewacja. To sprawia, że projekt dobrze wpisze się w wąską – płytką działkę o szerokim froncie (przy zachowaniu dystansu od jej granicy, pozwalającego na wygodny wjazd do garażu).

Reprezentacyjność ma tu duże znaczenie – w niewielkim domu (122,8 m² powierzchni użytkowej) na strefę dzienną przeznaczono aż 45,7 m². Zajmuje ona niemal całą część mieszkalną parteru. Ale nie tylko jej powierzchnia przesądza o reprezentacyjności. Ważny jest także układ poszczególnych części strefy dziennej, które usytuowano wokół umieszczonego centralnie kominka. Na poddaszu ulokowano cztery wygodne sypialnie o powierzchniach użytkowych od 9,3 do 16,0 m², pozbawioną skosów łazienkę (10,2 m²) i pralnię. Dwie kondygnacje spinają okazałe i wygodne trójbiegowe schody. Projekt: Elf – AN1619; autor: architekt Ryszard Czapla/Archeton

5. Z nietypowym, wolnostojącym balkonem

Ten wolnostojący balkon sprawia, że i tak długa bryła robi wrażenie jeszcze dłuższej – optycznie ją powiększa i dostosowuje do kształtu parceli.

Ma też inne duże atuty. Dzięki temu, że został zaprojektowany jako dostawiony do budynku, nie naraża na ryzyko powstania mostków termicznych i późniejsze straty ciepła. Poza tym jego realizację można przesunąć na późniejszy etap budowy, co może być ważne z powodów ekonomicznych. Ma też znaczenie funkcjonalne – balkon stanowi zadaszenie tarasu przy dolnej kondygnacji. Co ciekawe, podział parteru jest podobny do tego w poprzednim projekcie. Jego część mieszkalna została zarezerwowana na przestronną strefę dzienną (ponad 52 m²) z usytuowanym centralnie kominkiem. Wprowadza do niej okazały (22,5 m²) hol z wyeksponowanymi schodami. Funkcjonalnie i optycznie powiększa ją taras przy jadalni i części wypoczynkowej. Na poddaszu zlokalizowana jest strefa nocna. Tu znajduje się funkcjonalny master bedroom o powierzchni użytkowej blisko 27 m² – sypialnia (18,1 m²) połączona z garderobą (3,4 m²) i łazienką (5,7 m²). Są też dwie mniejsze sypialnie o powierzchniach blisko 11 m², łazienka (12,3 m²) i pralnia (5,4 m²). Przestrzeń poddasza urozmai-cają i powiększają dwie lukarny przy jego strefie komunikacyjnej. Projekt: Alwin – AP008; autor: Archetyp

6. Z tarasami – enklawami

Tym razem tarasy są uzupełnieniem przestrzeni niedużego domu (101,4 m² powierzchni użytkowej). Wybrano dla nich dwie najważniejsze dla gospodarzy domu lokalizacje – przy ich master bedroom na poddaszu oraz przy pokoju dziennym na parterze.

Na szczególną uwagę zasługuje taras dolny, osłonięty z dwóch stron przez ściany domu i dodatkowo narożnik ramy okalającej bryłę. Kolejnym rozwiązaniem, które czyni z tego tarasu jeden z atrakcyjniejszych elementów projektu, są żaluzje pozwalające na stopniowanie zadaszenia i nasłonecznienia, a także tworzenie gry świateł na tarasie i w pokoju dziennym. Z niedużej powierzchni domu udało się wydzielić aż pięć pokoi. Na parterze jest pokój dzienny (28,5 m²), który otwiera się na przylegającą do niego kuchnię (6,7 m²) oraz nieduży pokój (10 m²) tuż przy wejściu i łazience, który może stać się gabinetem. Na poddaszu są trzy sypialnie o powierzchni użytkowej i netto: 10,4 m²/14,4m², 8,3 m²/11,8 m² i 7,4 m²/10,7 m². Największa z nich łączy się z garderobą 2,0 m²/4,6 m² oraz łazienką 2,6 m², tworząc modny i funkcjonalny master bedroom. Mieszkańcy dwóch pozostałych sypialni mają do swojej dyspozycji dostępną z korytarza, pozbawioną skosów łazienkę (3,5 m²) z miejscem na pralkę. Liczba pokoi oraz ich rozlokowanie ułatwiające racjonalne urządzenie sprawiają, że ten nieduży dom może stać się ciekawą propozycją nawet dla licznej rodziny. Projekt: Gusto II – DA016; autor: Dominanta