Czas i pieniądze to bardzo ważne parametry budowlane. Pewne możliwości dostosowywania ich do inwestorskich dyspozycji dają projekty, których realizacje można rozbić na etapy - tak, by móc szybciej zamieszkać w swoim domu, jeszcze przed zakończeniem budowy.
Wśród projektów gotowych znajdziemy takie, które mają dwie prezentacje przypisane do poszczególnych etapów budowy i – co ważne – dla każdego z nich wyliczone koszty. Są to tak zwane projekty etapowe. Jednak w tym artykule nie będziemy ograniczać się jedynie do projektowych propozycji opatrzonych dopiskiem „etap”.
Pokażemy interesujące projekty, które pozwalają na takie podzielenie prac, aby ich część można było odsunąć na później, jednocześnie wygodnie mieszkając w domu. Całą grupę takich projektów stanowią domy parterowe z poddaszem do adaptacji. Takie projekty technicznie pozwalają na wykorzystanie poddasza, czyli mają odpowiedni strop oraz „dziurę” na schody. Jednak należy pamiętać, że w ich dokumentacji nie ma projektu schodów, więc wybór takiego projektu będzie się zawsze wiązał z koniecznością zamówienia ich u konstruktora. Do realizacji etapowych nadają się także projekty, w których można najpierw wybudować bryłę mieszkalną, a następnie przylegający do niej garaż. Inna grupa takich projektów to domy z poddaszem użytkowym i piętrowe, w których program funkcjonalny dolnej kondygnacji został na tyle rozbudowany, że sprosta potrzebom domowników. To zawsze zależy od wielkości rodziny i jej sposobu życia. Przyjęliśmy, że takie kryteria dla większości inwestorów spełnią domy, w których na parterze oprócz kuchni i pokoju dziennego jest przynajmniej jedna sypialnia i łazienka. Taki program pozwoli na wygodne życie i dozbieranie pieniędzy (kilkudziesięciu tysięcy złotych) na ostatni etap budowy.
1. Elastyczny etap z antresolą
Antresola nie musi przekreślać budowy etapowej. Oczywiście granica między dwoma etapami będzie nieco bardziej płynna niż w przypadku wielu innych projektów, które pozwalają na całkowite zamknięcie górnej kondygnacji i odłożenie zakończenia prac na później.
Tym razem w pierwszym etapie budowy należałoby jeszcze wykończyć jej część – połacie dachu nad antresolą, które będą widoczne ze strefy dziennej na parterze. Poza tym projekt idealnie nadaje się do budowy podzielonej na etapy. A to za sprawą planu parteru. Są tu dwie wygodne sypialnie (mające blisko 13 m2), które gwarantują intymność dzięki oddzieleniu ich od siebie klatką schodową i pomieszczeniem technicznym. Na komfort życia rodziny na jednej kondygnacji bez wątpienia wpłynie też dostęp do WC i dużej łazienki połączonej z sauną (14 m2). Istotne jest także wygospodarowanie miejsca na pralnię poza łazienkami – w pomieszczeniu technicznym. Kolejnym atutem projektu jest duży taras (127,1 m2) z zadaszoną częścią, która może przejąć funkcje jadalni lub dodatkowego pokoju. Po czasie przejściowym poddasze zwiększy powierzchnię użytkową domu o 38,4 m2 – o sypialnię z garderobą i przestronną antresolę, na której może być na przykład czytelnia lub bawialnia. Projekt: HomeKONCEPT-67 – HK67; autor: HomeKONCEPT
PLANY DOMU
2. Trzyetapowy
Ten projekt zainteresuje tych, którym zależy na podzieleniu kosztów budowy na więcej niż dwa etapy, rozłożone nawet w długich odstępach czasu. Pierwszym etapem może być wybudowanie głównej, mieszkalnej części domu i wykończenie jedynie parteru. To pozwoli znacznie ograniczyć koszty w początkowym okresie, jednocześnie zagwarantuje wygodne życie trzyosobowej rodzinie (nawet czteroosobowej z małymi dziećmi). Podobnie jak w pierwszym z opisywanych projektów na parterze są dwie odizolowane od siebie sypialnie. Co ważne, przy każdej z nich jest łazienka. Poza tym kotłownia jest na tyle duża, że może przejąć funkcje pralni.
Później budowę można podzielić na kolejne dwa etapy. Jednym z nich może być dobudowanie do głównej bryły garażu albo zagospodarowanie poddasza (Uwaga! Przeniesienie budowy garażu na dalszy etap będzie się wiązało z poprawieniem termoizolacji ściany kotłowni, która stanie się zewnętrzną). Inny etap to wykończenie poddasza, czyli powiększenie domu o 50,9 m2 powierzchni użytkowej – o dwie przestronne sypialnie (16 i 19,6 m2) oraz łazienkę (4 m2). Projekt: Kos Plus II – GL1379; autorzy: architekci Piotr Godlewski, Krzysztof Lelek / Studio Atrium
PLANY DOMU
3. Z poddaszem do adaptacji
Przestrzeń tego niedużego, parterowego domu może zwiększyć 40 m2 powierzchni użytkowej poddasza, która została przeznaczona do indywidualnej adaptacji.
Powiększenie powierzchni mieszkalnej stanie się możliwe po uzupełnieniu dokumentacji o projekt schodów i doprojektowaniu okien doświetlających poddasze. Jednak już sam parter, mimo niedużej powierzchni (77,5 m2), pozwoli na wygodne życie kilkuosobowej rodzinie. Kompaktowo pomyślany plan zmieścił oprócz otwartej strefy dziennej dwa pokoje. Zależnie od potrzeb domowników oba mogą się stać sypialniami albo jeden gabinetem. Są tu też dwie łazienki. W większej, komfortowej – z dwoma oknami – zmieszczą się wanna, natrysk i dwie umywalki W projekcie do minimum ograniczono powierzchnię przeznaczoną na komunikację – to niespełna 6 m2. Pomyślano też o „rozciągnięciu” przestrzeni domowej. Przeszklona ściana wyraźnie optycznie ją zwiększa (zarówno w strefie dziennej, jak i w jednym z pokoi). Z myślą o kolejnym etapie przewidziano miejsce na schody prowadzące na poddasze. Projekt: Przejrzysty – Murator C365; autor: architekt Przemysław Biryło
PLANY DOMU
4. Z piętrem na przyszłość
Projekt jest dobrą propozycją dla tych, którzy planują liczną rodzinę. Piętro z trzema przestronnymi sypialniami i garderobą przy każdej z nich byłoby idealnym miejscem na strefę domu przeznaczoną dla dzieci. Każde z nich miałoby do swojej dyspozycji ponad 20 m2 powierzchni użytkowej. Na uwagę zasługuje też duża (12,7 m2) łazienka na piętrze z zaproponowaną aranżacją z dwoma umywalkami, wanną i natryskiem oraz... wyjściem na taras.
Kosztowne wykończenie takiego piętra może być przesuniętym w czasie etapem budowy, ponieważ parter zagwarantuje wygodne życie gospodarzom także wtedy, gdy pojawi się pierwszy potomek. W planie zastosowano analogiczne rozwiązania jak w opisywanym wcześniej projekcie GL1379 – na przykład dwie oddzielone od siebie klatką schodową sypialnie z sąsiadującymi łazienkami. Rzut parteru to jedyne podobieństwo tych projektów, różnią je górne kondygnacje (poddasze i piętro) oraz kształty brył. Projekt: Kalabria – GL1136; autorzy: architekci Piotr Godlewski, Krzysztof Lelek / Studio Atrium
PLANY DOMU
5. Etapowy w wersjach
Ten projekt niedużego domu ma dwie wersje – każdą przyporządkowaną jednemu etapowi budowy. Tym razem I etap pochłonie lwią część nakładów na budowę, bo zgodnie z kosztorysem różnica między stanem surowym zamkniętym każdego z etapów przeliczy się na 18 tysięcy złotych (netto). Dzieje się tak zapewne dlatego, że już w I etapie przewidziano kosztowny montaż pięciu okien dachowych, co nie jest regułą w przypadku projektów z poddaszem do adaptacji.
Przejście z I do II etapu ponaddwukrotnie zwiększy powierzchnię użytkową domu, z 54,9 m2 do 109,9 m2. Ale już po zakończeniu pierwszego etapu budowy, mimo małej powierzchni (takiej jak średniego mieszkania w bloku), w domu mogą komfortowo żyć dwie osoby. Na parterze zaprojektowano jedną niedużą sypialnię i łazienkę oraz otwartą strefę dzienną, która zajmuje więcej niż połowę rzutu parteru. Drugi etap otwiera zupełnie nowe możliwości. Przestronne poddasze o powierzchni użytkowej 57,3 m2 (ponad 90 m2 powierzchni podłogi) można precyzyjnie dostosować do potrzeb mieszkańców. Świadczy o tym choćby to, że w etapie II projektu gotowego udało się na poddaszu wydzielić trzy sypialnie, garderobę i dwie łazienki. Projekt: Senne marzenie (etap I ) – Murator M201; autorka: architekt Ewa Dziewiątkowska
PLANY DOMU
6. Etapy na pokolenia
Tym razem projekt daje nie tylko możliwość prowadzenia budowy etapami, ale nawet stworzenia odrębnego wejścia na poddasze. Dzięki temu w jednej bryle mogą się znajdować niezależne mieszkania dla dwóch rodzin (po zaprojektowaniu kuchni na poddaszu). To ciekawa propozycja dla tych, którzy myślą o domu wielopokoleniowym.
Po zakończeniu I etapu budowy na parterze oprócz przestronnej, mającej ponad 52 m2 wspólnej strefy dziennej są aż trzy sypialnie, WC i duża łazienka. Na komfort życia na jednej kondygnacji wpłynie oddzielenie strefy prywatnej, nocnej, od dziennej. Podział ścianą usytuowaną w centrum planu może być jeszcze bardziej radykalny, gdy inwestorzy zdecydują się na zamontowanie w przejściu drzwi (najlepiej rozsuwanych ze względu na oszczędność miejsca). II etap zmienia rzut parteru: miejsce jednego z pokoi zajmują garderoba i schody prowadzące na poddasze, które ma 68,2 m2 powierzchni użytkowej (115,9 m2 powierzchni netto). Oczywiście można je dowolnie zaadaptować. Warto się jednak przyjrzeć podziałowi poddaszowej przestrzeni, który został zaproponowany w projekcie gotowym II etapu.
Projekt: Wariantowy – wariant III (etap I) – Murator M132c; autorka: architekt Ewa Dziewiątkowska
PLANY DOMU