Projekty domów z poddaszem

Mają wielu zwolenników nie tylko dlatego, że są ekonomiczne pod względem kosztów realizacji, ale także za sprawą specyfiki poddaszowej przestrzeni, która dzięki skośnym połaciom jest przytulna i klimatyczna. Jednak wybierając konkretny projekt, warto dokładnie przeanalizować, co poddasze oferuje przyszłym domownikom, bo o jego przestronności i możliwościach aranżacyjnych decyduje nie jeden, a wiele czynników.

1. Za szklaną ścianą szczytową

O estetyce tej architektury przesądziła niemal całkowicie przeszklona ściana szczytowa zestawiona z nowoczesną bezokapową formą bryły. Co ciekawe, wyraźne podziały nakreślone na tej ścianie przez metalowe ramy okien unowocześniły i uatrakcyjniły kompozycję ogrodowej elewacji. Oczywiście estetyczny walor tego rozwiązania jest też ekonomiczny. Szklenie z mniejszą liczbą podziałów byłoby znacznie droższe.

Projekt domu jest bardzo racjonalny pod wieloma względami. Dom został zaprojektowany na planie pozwalającym wpisać go w wąską albo płytką (15,8 m) i niedużą działkę (306,52 m²). Obie kondygnacje tego domu mają zbliżoną powierzchnię użytkową – poddasza jest zaledwie o 14% mniejsza niż parteru. Taki podział pozwala na komfortowe wydzielenie stref, w których życie domowników podlega innym zasadom – strefy dziennej i nocnej. Stało się to możliwe za sprawą bardzo wysokiej ścianki kolankowej – mającej aż 133 cm, i dużemu kątowi nachylenia dachu – 40°. Dzięki temu powierzchnia użytkowa poddasza (54,8 m²) jest tylko o 18% mniejsza od jego powierzchni netto (66,8 m²). Pozwoliło to na wydzielenie z przestrzeni poddasza trzech komfortowych sypialń (o powierzchniach użytkowych 11,6-12,6 m²/netto 13,4-15,6 m²), przy czym powierzchnię najmniejszej funkcjonalnie powiększa duża prywatna garderoba (5,4/7,4 m²). Przestrzeń dwóch mniejszych optycznie rozciągają przeszklenia ściany szczytowej. Zagwarantowane przez nie otwarcie wnętrz na ogród i niebo jest spektakularne. Dzięki niemu ta część poddasza staje się widokowa. Co ciekawe, przeszklony szczyt domu przypisany do poddasza jest większy niż tarasowy pas przeszkleń przypisany do otwartej strefy dziennej. Ważne w planie poddasza jest podzielenie go na dwie sypialniane podstrefy gwarantujące większą intymność domownikom. W jednej znajduje się sypialnia z prywatną garderobą, w drugiej dwie sypialnie widokowe. Strefę buforową między podstrefami nocnymi tworzą łazienka (5,5/7,0 m²) i klatka schodowa (2,8/4,0 m²). Warto zwrócić uwagę na zróżnicowanie okien poddasza. Oczywiście, najbardziej spektakularny jest przeszklony szczyt domu, ale w odbiorze przestrzeni ważne są też okna gwarantujące inne widoki i doświetlenie. Okno dachowe nad korytarzem (4,5 m²) umiejscowione w pobliżu klatki schodowej sprawia, że stosunkowo nieduża przestrzeń wypełniona naturalnym światłem wpadającym z góry wydaje się większa. Podłużne, stosunkowo nieduże okno w sypialni z garderobą sprzyja kameralności pomieszczenia. Dopełnieniem strefy dziennej na poddaszu jest ministrefa prywatna na parterze. To pokój (11,4 m²) przy łazience (3,5 m²). Lokalizacja i sąsiedztwo pokoju sugerują, że może stać się wygodnym lokum dla seniora. Za takim przeznaczeniem przemawia oddzielenie go klatką schodową od strefy dziennej i usytuowanie blisko wejścia do domu. Parter tego domu to przede wszystkim wspólna strefa domowników – otwarta strefa dzienna zajmuje aż 59% dolnej kondygnacji. Salon (30,7 m²) został tu połączony z kuchnią (6,9 m²) i tarasem (20 m²), którego zadaszona część może przejąć funkcje strefy dziennej w znacznym stopniu niezależnie od pogody. W rolę garderoby na dolnej kondygnacji można wcielić przedsionek (4,8 m²), w którym przewidziano miejsce na dużą szafę. Nieduża kotłownia z wejściem z wiatrołapu może stać się minischowkiem. Racjonalny podział przestrzeni małego domu o powierzchni użytkowej (118,6 m²) sprawił, że może w nim wygodnie żyć nawet pięcioosobowa rodzina. Projekt: Dom perfekcyjny (z wentylacją mechaniczną i rekuperacją) – Murator EC402; autor: architekt Piotr Lewandowski

2. Z wysokim poddaszem

Projekt przekonuje, że nawet nieduży dom (o powierzchni użytkowej 91,99 m²) może być bardzo przestronny. Taki efekt uzyskano dzięki przemyślanemu kształtowaniu pomieszczeń i otwieraniu domowej przestrzeni. Kluczową rolę odgrywa tu poddasze, które na 27,54 m² powierzchni użytkowej mieści aż dwie sypialnie (8,84/10,88 m² i 8,74/10,75 m²) łazienkę (2,9/4,13 m²) oraz przestrzeń komunikacyjną (7,06 m²). Podwyższenie ścianki kolankowej do wysokości 1,4 m pozwoliło na zachowanie znacznej powierzchni użytkowej (różnica pomiędzy powierzchnią użytkową a netto to zaledwie 16%). Symetryczne ułożenie sypialni oraz ich kształt pozwalają na funkcjonalne zagospodarowanie przestrzeni. Jednak to nie koniec zalet, przeszklone ściany sypialni z widokiem na strefę dzienną doskonale doświetlają wnętrze i zwiększają poczucie przestrzeni przy jednoczesnym zachowaniu intymności i komfortu domowników.

Nie tylko poddasze, ale również strefa dzienna wiele zyskuje przez otwarcie jej na górną kondygnację – staje się przestronniejsza i bardziej efektowna. Można powiedzieć, że to strefa widokowa, bo znaczna jej część, jadalniano-wypoczynkowa, jest otwarta aż z trzech stron. Oprócz wspomnianego otwarcia na poddasze są jeszcze dwa na ogród. Jedno z nich to ciągnące się przez dwie kondygnacje przeszklenie niemal całej ściany szczytowej. Przez to strefa dzienna (mająca w sumie 33,16 m²) robi wrażenie znacznie większej. Została ona także powiększona funkcjonalnie przez zadaszoną część tarasu. Wspólna przestrzeń domowników zajmuje ponad połowę powierzchni dolnej kondygnacji. Znajduje się tu również pokój (9,22 m²) i zlokalizowana blisko niego łazienka (3,8 m²). Te dwa pomieszczenia pozwolą na parterze stworzyć ministrefę nocną, na przykład dla rodziców, seniora bądź gościnną. Pokój oczywiście może zmienić swoje przeznaczenie i stać się komfortowym gabinetem do pracy. Program parteru uzupełnia pomieszczenie gospodarcze (4,91 m²), do którego prowadzi przestronny wiatrołap z wbudowaną garderobą (5,33 m²). W funkcjonalnym i przestronnym domu może komfortowo żyć czteroosobowa rodzina. Bryła to nowoczesna stodoła o interesującej kompozycji i stonowanej kolorystyce. Główną jej część mieszkalną optycznie przecina charakterystyczna dla pracowni HOMEKONCEPT belka okalająca budynek z trzech stron, będąca jednocześnie zadaszeniem pomieszczeń pomocniczych, strefy wejścia i tarasu. Poprawia proporcje architektonicznej kompozycji i przesądza o jej atrakcyjności. Dzięki niej staje się różnorodna – nabiera intensywności. Efekt potęguje zróżnicowanie materiałów wykończeniowych (tynk silikonowy połączony z płytami włókno-cementowymi oraz deską elewacyjną). Kompozycyjna asymetria podkreśla nowoczesność oszczędnej architektury. Nawiasem mówiąc, jest ona oszczędna w podwójnym sensie – estetycznym i ekonomicznym, Dzięki temu, że projekt jest mało skomplikowany, jego realizacja nie wymaga bardzo dużego budżetu. Poza tym dom może być wzniesiony na małej (mającej nawet 320,29 m²), wąskiej (15,23 m) działce. Projekt: HOMEKONCEPT 95A – HK95A; autor projektu: architekt Bartłomiej Szymańczuk

3. Z tarasem przy poddaszu

Tym razem projekt nawiązuje do tradycyjnej formy domu z dwuspadowym dachem. Wprawdzie okapy zostały zredukowane, ale są i razem z odsłoniętym orynnowaniem przypominają o architektonicznej przeszłości.

A jednak mimo nawiązań do dawnej architektury, ta jest nowoczesna za sprawą „wstawionego” w główną bryłę prostopadłościanu z wystającym poza jej obręb dachem płaskim przy frontowej i bocznej elewacji. Wspomniany prostopadłościan kryje garaż, kotłownię i przechodzi zadaszeniem nad strefę wejścia, tworząc podcień wejściowy. Autorka projektu w interesujący sposób ujęła wystający narożnik z płaskim dachem w białą ramę z nieco cofniętymi strefami wejścia i wjazdu wykończonymi drewnianą (ewentualnie drewnopodobną) oblicówką. Boczny wysunięty fragment bryły został zwieńczony tarasem (15,5 m²), który przylega do największej sypialni poddasza (16,8/20,1 m²) z prywatną garderobą (2,5/4,7 m²). To inne poddasze niż w prezentowanych poprzednio projektach. Wprawdzie również pod dachem dwuspadowym, ale przy znacznie niższej ściance kolankowej (0,92 m). Jej wysokość przesądziła o tym, że różnica między powierzchnią netto a użytkową poddasza jest znacznie większa niż w przypadku dwóch poprzednich domów. Tutaj wynosi blisko 26%. Powierzchnia netto górnej kondygnacji to 101,1 m², natomiast użytkowa 74,9 m². Różnica byłaby jeszcze większa, gdyby nie duży kąt nachylenia połaci dachu – 40º. Oczywiście niższa ścianka kolankowa sprawia, że poddaszowa przestrzeń jest przytulniejsza. Można powiedzieć, że w tym projekcie autorka stworzyła klimatyczne poddasze, którego powierzchnię można wystarczająco ekonomicznie wykorzystać. Dzieje się tak w znacznej mierze za sprawą dwóch ścian szczytowych, które ułatwią urządzenie pomieszczeń. Podział poddaszowej przestrzeni jest racjonalny – oprócz wspomnianej największej sypialni z prywatną garderobą są tu jeszcze trzy mniejsze sypialnie (9,6/14,2; 12,9/16,6; 13,8/17,5 m²). Są też dostępne z korytarza: duża łazienka (5,6/8,3 m²) i pralnia (3,0/4,6 m²). Oba pomieszczenia wraz z klatką schodową (5,8 m²) oraz usytuowanym w centrum planu korytarzem (9,4 m²), analogicznie jak w pierwszym projekcie, oddzielają dwie podstrefy nocne. Warto zwrócić uwagę na to, że w tym domu poddasze ma większą powierzchnię użytkową niż część mieszkalna parteru (69,9 m²). Otwarta strefa dzienna zajmuje blisko 70% tej powierzchni – przestronny pokój dzienny (33,6 m²) łączy się z kuchnią (10,3 m²). Dodatkowo strefa dzienna (w sumie 43,9 m²) została powiększona przez płynne połączenie z holem (6,4/6,9 m²) oraz dużymi przeszkleniami z dwoma tarasami (23,0 i 9,3 m²) i, oczywiście, z ogrodem. Na parterze znajduje się jeszcze pokój (11,6 m²), do którego można wejść z przedsionka (2,2 m²). Obok jest nieduża łazienka (3,3 m²). Taka lokalizacja sprawia, że pokój może stać się lokum seniora albo gabinetem, w którym przyjmowani są interesanci. W domu jest rozplanowane w przemyślany sposób zaplecze gospodarcze – na tyłach kuchni zlokalizowano małą spiżarnię (2,5 m²), a między garażem (38,3/40,9 m²) a przedsionkiem dużą kotłownię (7,7 m²) będącą jednocześnie traktem komunikacyjnym między tymi pomieszczeniami. Zarówno w kotłowni, jak i garażu można wydzielić przestrzeń o funkcjach magazynowych. W domu może wygodnie żyć nawet sześcioosobowa rodzina. Atutem projektu oprócz racjonalnego ekonomicznego wykorzystania powierzchni użytkowej (149,3 m²) jest taras przy poddaszu, który okaże się cenny wówczas, gdy dom zostanie wybudowany na niedużej działce, przykładowo mającej 461,25 m² – minimalnej dopuszczalnej dla tego projektu). Projekt Droga do szczęścia występuje również w wersji z garażem jednostanowiskowym. Projekt: Droga do szczęścia – wariant I – Murator M246a; autorka projektu: architekt Katarzyna Słupeczańska

4. Z uskokiem

Uskok frontowych elewacji i połaci dachu dynamizuje i uatrakcyjnia kompozycję architektoniczną. Ma też praktyczne znaczenie – przekłada się na dodatkowy fragment ściany szczytowej poddasza, poprawiając jego możliwości aranżacyjne.

W tym projekcie, podobnie jak w poprzedzającym go, poddasze ma większą powierzchnię użytkową niż parter. Różnica aż 16 m² wynika z faktu, że na parterze, pod mieszkalnym poddaszem, znajdują się pomieszczenia gospodarcze i pomocnicze – garaż (40,6 m²) i kotłownia (11,2 m²), których nie wlicza się do powierzchni użytkowej. Ścianka kolankowa ma wysokość uznawaną za standardową – 0,81 m. Choć nie jest tak wysoka, jak w innych prezentowanych projektach, różnica między powierzchnią netto a użytkową poddasza jest stosunkowo nieduża – to tylko niespełna 14%. Przesądziły o tym duże szerokości ścian szczytowych (do 10,3 m). Znaczenie miał także kąt nachylenia połaci dachu, wynoszący aż 40º. Zarówno szerokie ściany szczytowe, jak i forma dachu sprawiły, że poddasze jest bardzo wysokie – ma aż 3,39 m. I choć to nie wpływa na wielkość powierzchni użytkowej, to przesądza o odbiorze poddaszowej przestrzeni jako bardzo przestronnej. Poddasze dzięki takiej formie mogło stać się miejscem na rozbudowaną strefę nocną. Są tu trzy sypialnie (9,4/13,8-14,8/17,9 m²), dwie prywatne garderoby (1,2/4,1 m2 i 4,3/6,8 m²) oraz jedna dostępna z korytarza (2,8/4,4 m²). Jest tu także ogólnodostępna duża łazienka (8,8/13,5 m²). Na szczególną uwagę zasługuje nietypowy projekt przestrzeni prywatnej gospodarzy – sypialnia (13,0/18,4 m2) została połączona z gabinetem (6,8/10,4 m²) i garderobą (4,3/6,8 m²). Taki podział strefy nocnej domu sugeruje, że może w nim żyć nawet pięcioosobowa rodzina, która do wspólnej dyspozycji ma przestronną strefę dzienną na parterze – pokój (38,2 m²) połączony z kuchnią (8,6 m²). Interesującym rozwiązaniem spajającym otwartą strefę dzienną (w sumie 46,8 m²) z tarasem (31,1 m²) jest dwustronny kominek na tle przeszkleń. O racjonalności projektu świadczy ekonomiczne gospodarowanie powierzchnią, na przykład jej wielofunkcyjność – zarówno przedsionek, jak i hol nie tylko odgrywają ważną rolę komunikacyjną, ale są także odpowiednikami garderób. Kolejny przykład pragmatycznego podejścia autorki do projektowania to lokalizacja małej spiżarni (1,2 m²) na trakcie prowadzącym z garażu do kuchni czy usytuowanie łazienki (3,8 m²) tak, by była akustycznie odizolowana od strefy dziennej.

Projekt: Jasna przestrzeń – wariant III – Murator M210c; autorka projektu: architekt Katarzyna Słupeczańska

5. Cztero-skrzydłowy

Interesująca, złożona z czterech skrzydeł bryła domu została dodatkowo rozrzeźbiona podcieniami. Jej przestrzenną formę podkreślają materiały wykończeniowe. Biały tynk stanowi tło kompozycyjne dla szarej cegły klinkierowej, która zaznacza nieregularności kształtu – elementy wystające poza lica elewacji i ich wgłębienia. Dzięki takiemu zestawieniu duża bryła domu nabiera lekkości. Podział bryły na skrzydła ma istotne znaczenie dla stworzenia komfortowego rozkładu pomieszczeń. Widać to głównie na planie poddasza. Cztery ściany szczytowe pozwoliły na stworzenie czterech komfortowych podstref prywatnych. Każda z nich jest odizolowana od sąsiadującej. Pomieszczeniami buforowymi są łazienki, pralnia i garderoba. Dzięki temu domownicy mają zagwarantowaną większą intymność.

W każdym skrzydle jest sypialnia (12,2/15,3-23,2/32,5 m²). Jedna z nich (20,2/27,0 m²) to część kompleksu sypialnianego gospodarzy, w którym są prywatne garderoba (5,2 m2) i łazienka (8,3/12,0 m²). Atutem tego przestronnego apartamentu jest wyjście na taras (5,0 m²). Plan poddasza uzupełniają dostępne z korytarza (14,6 m²): łazienka (7,9/11,7 m²), pralnia (5,1/7,5 m²) i garderoba ((2,5/3,8 m²). Projekt poddasza jest bardzo przemyślany i racjonalny – w każdej z trzech większych sypialń są dwie pionowe ściany (szczytowa i działowa) oraz dwie połacie. W najmniejszej sypialni są trzy pionowe ściany (fragment szczytowej i dwie działowe i tylko jedna połać dachu. Dzięki takiemu podziałowi, nawet bardzo niska ścianka kolankowa (0,3 m) nie zmniejsza znacznie wartości użytkowej pomieszczeń. Z kolei schodzące nisko nad podłogę połacie tworzą klimatyczne wnętrza. Cztery ściany szczytowe i duży kąt nachylenia połaci – 40º – rekompensują wręcz symboliczną wysokość ścianki kolankowej, a przestrzeń użytkowa poddasza jest mniejsza od jej powierzchni netto o blisko 22%. Stworzenie komfortowej przestrzeni pod skosami było możliwe dzięki imponującej powierzchni mieszkalną netto (160,6 m²) leżącej u jej podstaw. Kolejna prywatna podstrefa w tym domu została zaprojektowana na dolnej kondygnacji. To apartament z wyjściem na prywatny taras (10,8 m²) lub z odrębnym wejściem. Znajdują się tu: pokój z aneksem kuchennym (27,3 m²), sypialnia (10,3 m2), łazienka (4,0 m²) i korytarz (6,2 m²) z miejscem na szafę. Apartament łączy wejście/wyjście do wspólnej przestrzeni mieszkalnej przez przedsionek (6,5 m²). Tak zaprojektowana na dolnej kondygnacji prywatna przestrzeń (o łącznej powierzchni 47,8 m²) może stać się wygodnym odrębnym mieszkaniem. Na uwagę zasługuje otwarta strefa dzienna z wydzielonymi enklawami – kuchenną (14,3 m²), jadalnianą (16,5 m²), wypoczynkową (27,3 m²) i płynnie łącząca się z holem, w którym są schody (16,9/19,5 m²). Zaczynają bieg w centrum wspólnej domowej przestrzeni i są elementem uatrakcyjniającym jej aranżację. Odnoga holu – korytarz prowadzący do kuchni – ma ważne znaczenie praktyczne, ponieważ prowadzi z garażu do kuchni i można z niego z wejść do spiżarni (2,8 m²). Nieco oddalone od strefy dziennej i schowane za schodami zostało małe WC (1,6 m²). Kolejne praktyczne rozwiązania projektowe to wygodna garderoba (2,9 m²) przy wiatrołapie oraz garaż (38,0 m²) połączony z dużą kotłownią (8,7 m2), która może z powodzeniem stać się domowym magazynem. Racjonalny projekt tego dużego domu (o powierzchni użytkowej 269,5 m²) to interesująca propozycja dla licznej – nawet siedmioosobowej, trzypokoleniowej rodziny. To projekt elastyczny dzięki temu, że jego dolna kondygnacja jest dwulokalowa – pozwala na różne możliwości jej wykorzystania. Przykładowo na stworzenie w mieszkaniu z odrębnym wejściem miejsca pracy albo przeznaczenie go na wynajem.

Projekt: Rodzinna przestrzeń (dwulokalowy) (z wentylacją mechaniczną i rekuperacją) – Murator M112; autorka projektu: architekt Małgorzata Cybulska-Marks

6. Z wielopołaciowym dachem

Ten projekt to propozycja dla tych, którym zależy na klimatycznej poddaszowej przestrzeni ograniczonej wieloma schodzącymi nisko nad podłogę połaciami. Taką specyficzną przestrzeń uzyskano w tym projekcie, ograniczając przestrzeń użytkową rozległego poddasza o powierzchni netto 170,4 m². Bardzo niska ścianka kolankowa (0,26 m), niezbyt duży kąt nachylenia połaci (32º) i skomplikowana forma dachu sprawiły, że powierzchnia użytkowa poddasza (60,8 m²) to jedynie 35,7% jego powierzchni netto. Udało się z niej wydzielić trzy wygodne sypialnie (10,8/23,2-14,8/50,7 m²). Przy dwóch największych zaprojektowano schowki (0,2/7,0-03/7,4 m²). Na poddaszu są jeszcze dostępne z korytarza (10,4/11,0 m²) łazienka (5,2/8,7 m²) i garderoba (1,3/8,3 m²). Analogicznie jak w poprzednim projekcie sypialnie zostały oddzielone garderobą, łazienką i schowkami.

Także na parterze została zaprojektowana prywatna strefa. Są tu dwa połączone ze sobą pokoje (13,3 i 14,5 m²), z których prowadzą aż trzy wyjścia na taras. Są też łazienka (6,0 m²) i garderoba (4,3 m²). Tę strefę można dodatkowo wydzielić, montując przy jej granicy dodatkowe drzwi w korytarzu (11,9 m²), z którego można też wejść do drugiej łazienki/pralni (5,3 m²) i pomieszczenia gospodarczego (3,9 m²). Wspólną strefę dzienną tworzą salon (32,8 m²) i kuchnia (10,5 m²), na której tyłach jest praktyczna spiżarnia (2,1 m²). Strefę dzienną powiększa przylegający do niej taras (52,6 m²) z zadaszoną pergolą, pod którą można ustawić duży stół. Program parteru został uzupełniony przez duży garaż (36,0/38,2 m²), kotłownię (5,2 m²) i wiatrołap (5,4 m²) z miejscem na szafę. Przebiega przez nie wspólny trakt komunikacyjny. W domu może wygodnie żyć nawet sześcioosobowa rodzina. Projekt pozwala na rozdzielenie stref prywatnych domowników – przykładowo stworzenie podstrefy rodziców na parterze i przeznaczenie poddasza na strefę dzieci. Projekt: Serdeczny – wariant IV – Murator M255d; autorka projektu: architekt Ewa Dziewiątkowska