Między sosną a dębem

Las ma swoje prawa, leśne działki też. Skromna nowoczesna bryła wpasowana między drzewa pokazuje, jak respektować je z wdziękiem.

Zamieszkać w lesie

Konstancin ma swój klimat, zapewne między innymi za sprawą wymagań stawianych nowo przybyłym inwestorom. Jego zalesione działki zachowują swój charakter, bo zgodnie z planem miejscowym zagospodarowania przestrzennego zaledwie 15% ich powierzchni można przeznaczyć pod zabudowę. Niestety, kiedy właściciele takiej działki chcą mieć dom parterowy, a nie mogą wycinać rosnących na niej tu i ówdzie drzew, sytuacja staje się skomplikowana. Tak właśnie było tym razem.

Pani Małgorzata i pan Jacek kupili parcelę z wiekowymi drzewami. W miejscu, gdzie miał stanąć ich dom, rosły sędziwy dąb i stara sosna opleciona równie starym winobluszczem. Inwestorzy wiedzieli, że te drzewa muszą tu zostać. Zadanie wkomponowania w tę działkę prostej bryły budynku z rozbudowanym planem powierzyli architektowi. Udało się po przedstawieniu przyszłym mieszkańcom... ponad 20 propozycji planu domu.

Na miarę

Rozłożysta parterowa bryła na pierwszy rzut oka wydaje się bardzo prosta. Projektant zadbał o to, by dom był odbierany właśnie w taki sposób, jednak prawda jest nieco bardziej skomplikowana. Budynek ma nieregularny, rozczłonkowany kształt, jakby składał się z kilku dosuniętych do siebie prostopadłościanów. Powstał na rzucie dwunastoboku. Choć architekt i inwestorzy kochają proste rozwiązania, tym razem zdecydowali się na bardziej złożone, aby wpasować dom między stare drzewa i jednocześnie dostosować jego kształt do ściętego przez ulicę kształtu działki. Dzięki temu, że najbardziej wysunięte części budynku od frontu są szerokie (8,6 m i 6,8 m), bryła nie wydaje się tak skomplikowana, jak jest w rzeczywistości. W sylwetce domu zwraca uwagę liczba narożników – jest ich osiem. Te widoczne z przodu, podkreślone przez dwa przeszklenia (jedno w zewnętrznym, drugie w wewnętrznym narożniku), zdają się być jedynie urozmaiceniem oszczędnej architektury.

Od frontu dom sprawia wrażenie przekrytego jednym dachem płaskim. W rzeczywistości są dwa dachy płaskie umieszczone na różnych poziomach. Wyższy został zaprojektowany nad salonem i jadalnią po to, by część dzienna była bardziej reprezentacyjna (te pomieszczenia mają wysokość 3,5 m, a nie 2,9 m jak reszta domu). Bardziej skomplikowany kształt bryły, wynikający z dwóch poziomów dachu, można zobaczyć tylko od strony elewacji ogrodowej.

Prostą architektoniczną formę podkreślają oszczędne materiały wykończeniowe. Ozdobą białej bryły są jedynie pasy szkła i płyty elewacyjne wykończone laminatem udającym drewno orzecha.

Życie z planem

Przy projektowaniu najważniejsza była funkcjonalność. – Kształt bryły jest wynikowy – najpierw powstawał plan domu, później trzeba było wpisać go między drzewa. Z powodu specyficznych oczekiwań inwestorów było to zadanie karkołomne – przyznaje architekt.

Pani Małgorzata i pan Jacek chcieli, by w ich parterowym domu były dwie części dzienno-rekreacyjne – salon z jadalnią i bawialnia dla dzieci. Poza tym każdemu z członków licznej, pięcioosobowej rodziny trzeba było zagwarantować prywatność w strefie nocnej. Dodatkowym utrudnieniem było to, że gospodarz pracuje w domu i musi mieć gabinet, a oprócz tego jeszcze minisiłownię.

Tak wiele funkcji miało się zmieścić na powierzchni około 200 m², bo inwestorzy nie chcieli budować dużego, bardzo drogiego budynku.

– Dom miał być prosty, szybki w budowie, tani i energooszczędny – mówi gospodyni. Nie dość, że udało się znaleźć miejsce na wszystkie funkcje, to podział domowej przestrzeni gwarantuje intymność życia toczącego się w różnych strefach. Zostały one od siebie oddzielone przez wcięcia w bryle. Główna strefa dzienna z salonem jest umieszczona w jednym skrzydle, strefa nocna w drugim, a pokój pracy z wydzieloną minisiłownią – w kolejnym.

Najbardziej komfortowym i przestronnym miejscem w domu jest strefa salonowa (prawie 50 m²) płynnie łącząca się z dużym holem (10 m²). Na wygodną bawialnię dzieci można było przeznaczyć mniej powierzchni – blisko 17 m². Sprawiedliwie wydzielono sypialnie – każda dziecięca ma około 11 m², a master bedroom gospodarzy niewiele ponad 26 m².

Patrząc na plan tego budynku, ma się wrażenie, że podczas jego projektowania pomyślano o wszystkim, by zapewnić maksymalny komfort życia każdemu z członków rodziny. Zaczynając od garderoby tuż przy wejściu, trzech łazienek, a kończąc na wnękach na szafę w każdym z pokoi dzieci. O oszczędnym gospodarowaniu przestrzenią świadczy wielofunkcyjność niektórych pomieszczeń – w gabinecie wydzielono miejsce na minibieżnię, a w bawialni dzieci ustawiono stół pingpongowy, który oczywiście jest wykorzystywany do gry, ale też jako warsztat pracowni artystycznej. Poza tym jeden z korytarzy z 5-metrową szafą wnękową służy nie tylko do komunikacji, lecz także do przechowywania ubrań.

Rzućmy na to światło

Zanim powstał ten budynek, gospodarze mieszkali w niedużym starym domu usytuowanym w zacienionym rogu działki. Przez siedem lat finansowo przygotowywali się do budowy i nie były to lata pełne światła (w dosłownym znaczeniu tego słowa). Brak doświetlenia w dawnym domu musieli odreagować w nowo budowanym. Dlatego jest w nim pięć okien dachowych: dwa mniejsze w korytarzu (80 x 80 cm) i trzy większe (120 x 120 cm) – dwa w bawialni plus jedno w łazience. Wprawdzie nowoczesne okna dachowe montowane w płaskich dachach okazały się najlepszym sposobem na doświetlenie domu na leśnej działce, ale gospodarze nie zrezygnowali także z innych możliwości.

W sypialniach są duże przeszklenia tarasowe, a to w strefie dziennej ma niestandardową wysokość – 3,5 m. Wszystkie okna tarasowe wychodzą na południowy zachód i dzięki temu najwięcej światła słonecznego wprowadzają do domu wtedy, gdy są w nim mieszkańcy.

Chęć życia w pełnym świetle niezależnie od pory dnia przełożyła się także na projekt oświetlenia. Gospodyni przyznaje, że właśnie od tego zaczęła się aranżacja wnętrz. Pierwszym jej punktem było 11 lamp – żarówek, które na długich kablach miały zawisnąć nad stołem jadalnianym. Dziś ten zdawać by się mogło niepozorny element kompozycji jest jej centralnym punktem. Lampy są niezwykle klimatyczne – mogą się jedynie żarzyć albo świecić pełnym światłem. Zawsze jednak dają bardzo plastyczne cienie na suficie. Te same lampy pojawiają się też w sypialniach. Są elementem spajającym domową przestrzeń.

– Chcieliśmy mieć możliwość doświetlenia każdego pomieszczenia albo wybranej jego części – mówi gospodyni.

Stąd jej projekt strefowego oświetlenia. Najlepiej widać to w części dziennej. Sufit salonu, kuchni i głównego holu przecinają rzędy opraw z oświetleniem halogenowym. Aby uniknąć biurowego klimatu, w każdym z sąsiadujących pomieszczeń oprawy są inne – wszystkie mają jednak proste geometryczne kształty.

Oświetlenie daje możliwość stworzenia różnych odsłon. Przykładowo każdy rząd świateł w salonie jest osobną strefą – można włączyć tylko rząd nad stołem albo nad kanapą.

Ekonomia luksusu

Dom sprawia wrażenie luksusowego i taki jest. Jednak wszystko było projektowane w oszczędny sposób. Gospodarze starali się, by nic się nie zmarnowało.

Efekty tej oszczędności są imponujące. Najlepszym przykładem jest wykorzystanie odpadów laminowanych płyt elewacyjnych HPL.

– Aby płyta elewacyjna nie miała łączeń, powinna mieć wysokość 2,85 m, a standardowa formatka ma 2,80 albo 4,10 m. Musieliśmy kupić te większe. Pozostało wiele niewykorzystanego materiału. Postanowiliśmy coś z niego zrobić – wspomina gospodarz.

I tak powstały ogrodzenie posesji i zaprojektowane przez panią domu meble łazienkowe.

Orzechowy laminat na ogrodzeniu, elewacji i w pomieszczeniach – konsekwentnie łącząc przestrzeń na zewnątrz i wewnątrz domu – stał się klamrą zamykającą całą kompozycję.

Wewnętrzna intuicja

„Projektowanie intuicyjne” – tak o tworzeniu przez siebie domowej przestrzeni mówi właścicielka. Piękna intuicja! Wnętrza są oryginalne, mają indywidualny rys. Są przeciwieństwem wnętrz katalogowych – pozbawione chłodnej kalkulacji,przytulne i spontaniczne.

Główne barwy całej aranżacji to kolor écru i bielonego drewna. – Ściany i podłogi miały być białe, żeby dom był bardziej przestronny i pełen światła – mówi właścicielka.

Ale to nie wszystkie barwy tła domowej przestrzeni – jest jeszcze grafit, który kontrastując z écru, podkreśla wyrazisty charakter wnętrz. Grafitowe są ściana w holu, zasłony, profile okienne, kanapy, kominek. Kontrastowe zestawienie to podstawa dla kompozycji wnętrza, na tle której mogą się pojawiać wymienne barwne elementy. Na przykład komódka z międzywojnia, którą właścicielka „sprofanowała” (jak sama przyznaje), malując ją na czerwono.

– Nie chciałam wprowadzać tu designerskich kompletów. Wolałam, żeby wnętrze było proste, fajne – takie, w którym dobrze się żyje, bez blichtru i zadęcia – mówi pani Małgorzata.I tak się tu żyje – spontanicznie.

– Dzieci cały czas jeżdżą po pokojach meblami, przemeblowują po swojemu. Czasami łóżko stoi na środku. Nie walczę z tym, bo tworzą swoją przestrzeń – opowiada gospodyni.

A jednak wszystko jest tu harmonijne. Intrygującym, ruchomym elementem aranżacji jest kotka Aferka – „utrzymana” dokładnie w tej samej tonacji co domowe podłogi i glazura łazienkowa. Właścicielka rozwiewa podejrzenia – nie dobierała kota do podłóg. On był tu pierwszy.

Białe krzesła jadalniane (każde inne) idealnie komponują się z orzechowym stołem, przy którym rodzina je posiłki. Wszystkie te dobre domowe emocje kumulują się na głównej ścianie. Tu znajdziemy to, co w tym domu najważniejsze – rysunki i zdjęcia dzieci. Wszystko jest tłem dla tej barwnej ściany. Tak w prosty sposób objawia się hierarchia domowych wartości.