Najlepsze remonty 2017
Jak remontować, by mieszkać piękniej, bardziej komfortowo? Prace nagrodzone w naszym konkursie są najlepszą odpowiedzią na to pytanie. Są także podpowiedzią i inspiracją dla tych wszystkich, którzy planują przebudowę, termomodernizację, adaptację poddasza albo remont wnętrza.
Interesowały nas realizacje, które łączyły zalety dobrego projektu i perfekcyjnego wykonania i... znaleźliśmy takie! Prace nadesłane na konkurs pokazują, że remontujemy coraz racjonalniej i z większą wyobraźnią.
Spośród 300 zgłoszeń realizacji nadesłanych do 18 grudnia 2017 r. jury konkursowe po długiej dyskusji wyłoniło w głosowaniu 12 stycznia pięciu laureatów nagród głównych i przyznało osiem wyróżnień w czterech kategoriach: Poddasze, Wnętrze, Przebudowa i Termomodernizacja.
Jury brało pod uwagę funkcjonalność i estetykę, ale na ostateczny werdykt wpływało też to, na ile efekt przeprowadzonych prac może być inspirujący dla osób planujących remont.
Poddasze
Spośród 40 zgłoszeń nadesłanych do tej kategorii do ostatniego etapu zostało zakwalifikowanych 13 poddaszy. Były wśród nich adaptacje i remonty strychów wiekowych kamienic, domów jednorodzinnych, bloków, a nawet spichlerza. Inwestorzy i architekci w różny sposób dzielili przestrzeń poddasza – budując antresole, wyburzając ściany lub likwidując strop nad salonem. Na różne sposoby doświetlali też poddasza. Niektórzy inwestorzy ukrywali, inni wręcz przeciwnie – eksponowali charakterystyczną dla poddasza konstrukcję dachu. Różne były także aranżacje poddaszowej przestrzeni – od tych odwołujących się do historii, po na wskroś nowoczesne.
W tej kategorii nagrodę główną przyznano za remont generalny i adaptację poddasza w starej kamienicy (zgłoszenie 15915). Tutaj nowoczesny podział przestrzeni i meble towarzyszą oryginalnym detalom charakterystycznym dla wiekowej architektury. W ten sposób powstało wnętrze na miarę dzisiejszego stylu życia, a jednocześnie pasujące do zabytkowej fasady kamienicy. Mieszkanie urzeka niepowtarzalnym klimatem. Inwestorzy zadbali o zachowanie oryginalnych detali: pięknego okna, starych drewnianych belek, desek i ceglanych ścian. Charakter wnętrza był odtwarzany z respektem – inwestorzy odkupowali deski stropowe z rozbiórek innych kamienic i wykorzystali je podczas remontu.
We wnętrzu zbudowano nieistniejące wcześniej kuchnię, łazienkę i antresolę. Kuchnia w nowoczesny sposób otwiera się na jadalnię płynnie łączącą się z holem. W tym modnie podzielonym wnętrzu najważniejszym akcentem jest wiekowe okno łukowe, które przesądziło o kupnie poddasza. „Zakochaliśmy się w nim od razu (choć nie było w nim połowy szyb, a druga część była pozabijana deskami)” – napisali w zgłoszeniu inwestorzy. W tej aranżacji urzeka spotkanie historii z tym, co współczesne. Teraz stare okno to centrum mieszkania, stoi przy nim jadalniany stół. Ozdobą są też schody na antresolę. To udany mariaż historii z nowoczesnością – mają stopnie wyglądające na wiekowe, a do tego nowoczesną konstrukcję wspornikową.
Jury wyróżniło także adaptację nieużytkowego wysokiego strychu kamienicy z lat 30. (zgłoszenie 16697). W tej realizacji najciekawsze były podziały przestrzeni (w poziomie i pionie), wycięty w dachu taras oraz klimatyczne i racjonalne doświetlenie wnętrza. Całe mieszkanie jest naturalnie doświetlone przez dziewięć okien dachowych i balkon. Słońce wpada do dwupoziomowej strefy dziennej przez okna usytuowane na różnych wysokościach – standardowej i tuż przy kalenicy. Miękkie naturalne światło równomiernie oświetlające pomieszczenia w subtelny sposób wydobywa kształty przedmiotów i tworzy nastrój wnętrza.
Wysokość poddasza (blisko 6 m) pozwoliła na wygospodarowanie dwóch poziomów. Drewniane schody ulokowane w centrum przestrzeni prowadzą na antresolę, na poziomie której znajduje się wycięty w dachu taras od strony podwórza oraz przytulna pracownia.
Sąd konkursowy przyznał specjalne wyróżnienie właścicielowi poddasza ze świetlikami (zgłoszenie 16557). Ta praca została potraktowana wyjątkowo, bo poddasze diametralnie różniło się od innych zgłoszonych do konkursu. Było bardzo niskie i usytuowane w budynku wielorodzinnym – wymagało rozwiązań, które nie są typowe. Sędziowie postanowili w ten sposób nagrodzić odwagę i wyobraźnię inwestora. Nieużytkowane poddasze było tak niskie, że przyszły właściciel nie mógł w nim stanąć wyprostowany. Zamontowanie trzech dużych świetlików o wymiarach 350 x 290 cm w konstrukcji aluminiowej zwiększyło jego wysokość i całkowicie odmieniło klaustrofobiczną przestrzeń. Teraz jest tu nowoczesne mieszkanie z przestronną strefą dzienną, sypialnią i łazienką – piękne w dzień i... w nocy, gdy sufitem staje się rozgwieżdżone niebo. Interesująca jest też loftowa aranżacja z cegłą imitującą stary mur i wyeksponowanymi kablami elektrycznymi. Ważną rolę odgrywa w niej także wyrazista metalowa konstrukcja okien dachowych.
Nagroda główna w kategorii Poddasze
Zgłoszenie nr 15915
Inwestorzy: Emilia i Wojciech Kocjanowie
Pomysł i wykonanie: własne
Uzasadnienie jury: Za efektowne przekształcenie strychu zabytkowej kamienicy w piękne wysokie mieszkanie z klimatem, jakiego nie udałoby się uzyskać w nowym domu. Za staranność, z jaką zachowano i odnowiono oryginalne detale, oraz umiejętne wykorzystanie starych materiałów. Z uznaniem dla wyobraźni, odwagi i wkładu pracy własnej inwestorów.
Przebudowa
W tej kategorii były 72 zgłoszenia. Jury szczegółowo rozpatrzyło prace 17 półfinalistów. Nadesłane realizacje pokazują, że na cele mieszkalne coraz powszechniej adaptowane są różne pomieszczenia gospodarcze – wśród zgłoszeń były ślusarnia, obora, stodoła, magazyn. Nowe życie zyskują też PRL-owskie kostki. Wśród nadesłanych prac były również przebudowy wiekowych, niekiedy zabytkowych domów.
Różnorodność nadesłanych przebudów i ich wysoki poziom sprawił, że ta kategoria wywołała najwięcej emocji podczas dyskusji jurorów. Po długich i chwilami burzliwych obradach głosy jury podzieliły się po równo między efektowną przebudowę kostki i modernizację typowego ceglanego domu.
Kostka (zgłoszenie 16059), która zgodnie z tytułem zgłoszenia zyskała nowe życie, już na pierwszy rzut oka w niczym nie przypomina dawnego domu z lat 50. Zachwyca nowoczesną formą. Aby tak się stało, nie trzeba było zmieniać kształtu bryły. „O zakupie domu z lat 50. i jego gruntownej przebudowie zdecydowała wykonana w przeciągu jednego dnia koncepcja, która wykazała, że dom można przebudować w taki sposób, aby wykorzystać pomieszczenia piwnicy i zamienić ją na część mieszkalną” – pisali inwestorzy.
Układ funkcjonalny domu po przebudowie zmienił się radykalnie. W pomieszczeniach dawnej piwnicy i garażu jest teraz kuchnia oraz jadalnia z wyjściem na częściowo zagłębiony taras gwarantujący intymność, mimo iż działka jest usytuowana między dwoma ulicami. Usunięto fragment stropu między dawną piwnicą a parterem, dzięki czemu strefa dzienna została optycznie otwarta. Teraz pokój dzienny na parterze oddziela symbolicznie od jadalni jedynie szklana balustrada. Aby wnętrze domu sprostało potrzebom domowników, na piętrze zaprojektowano trzy sypialnie i łazienkę. W ten sposób powstała kostka współczesna – komfortowa i piękna. Kształt, wielkość oraz rozmieszczenie okien zostały ściśle podporządkowane nowej koncepcji, jednocześnie stały się główną ozdobą bryły.
Przemiana drugiego nagrodzonego domu (zgłoszenie 16648) z niedużego parterowego budynku ceglanego w nowoczesny piętrowy ma według jury swój społeczny wymiar, bo takich domów jest wiele.
Zmiana kształtu dachu z kopertowego na dwuspadowy poprawiła proporcje domu i zwiększyła jego powierzchnię użytkową. Projektanci zmienili układ funkcjonalny domu tak, by odpowiadał współczesnym standardom. Zastosowali wyraźny podział na przestronną strefę dzienną – na parterze (z dużym salonem, w którym wyeksponowane są schody zabiegowe) – i strefę nocną – na piętrze. Oczywiście, sama zmiana układu funkcjonalnego nie zagwarantowałaby tej przebudowie nagrody. Kształt bryły i elewacje są tu najważniejsze – to one spajają to, co ważne dla historii regionu, z nowoczesnością. Zdecydowano się na podział elewacji na część ceglaną (na parterze) oraz wykończoną białym tynkiem (na piętrze). Aby zachować ceglane mury, ocieplono je od wewnątrz. Było warto – kontrast między białym gładkim tynkiem a starą cegłą wydobywa piękno tego drugiego materiału. Dodatkowo nadproża okien zaakcentowane dawnym układem cegieł przywołują historię domu. W takich ramach nowoczesne okna o wydłużonym kształcie przekonują, że to, co wiekowe, jest na czasie. Nowe pokrycie z blachy układanej na rąbek stojący podkreśla geometryczny charakter nowej kompozycji.
Oprócz dwóch głównych nagród przyznano dwa wyróżnienia specjalne: za najlepszą adaptację budynku gospodarczego (zgłoszenie 15757) i za przywrócenie charakteru starej zabytkowej chaty zatraconego przez poprzednie remonty (zgłoszenie 16318). Wyróżnienie zdobyła adaptacja starej ślusarni na mały dom jednorodzinny. Styl domu przywołuje skojarzenia z dawnym przeznaczeniem budynku. Metamorfoza zadziwia – z niewielkiego budynku gospodarczego powstał dom interesujący architektonicznie. Do dawnych ścian dobudowano lekkie ściany o konstrukcji szkieletowej z poszyciem z desek i nowy dach, który powtarza spadek starego. W ten sposób podwyższono budynek, a poziomy układ desek go wydłużył. Poza tym decyzja o zestawieniu pomalowanych na czarno desek z białym tynkiem ożywiła oszczędną kompozycję elewacji. Wnętrze domu jest równie ciekawe. Tu inwestorzy i architekt postawili na otwartość (przestrzeni) oraz szczerość (materiałową). We wnętrzu wydzielono tylko łazienkę. Poza nią przestrzeń podzielono jedynie antresolą na część dzienną (na dole) i nocną (na górze).
W tym jednoprzestrzennym wnętrzu wyeksponowano konstrukcję domu – skuto tynk, by odsłonić mur pruski i strop Kleina na belkach stalowych, pozostawiono też widoczną konstrukcję dachu. Jak przystało na wnętrze w dawnym budynku przemysłowym, materiały są surowe: stalowe belki stropu, stara cegła, betonowa posadzka.
Drugie wyróżnienie specjalne przyznano realizacji zupełnie innej od pozostałych (zgłoszenie 16318). Jurorzy docenili wartość tej przebudowy, mając na względzie to, że z pejzażu polskiej wsi znikają charakterystyczne dla niej chaty. Z reguły ich przebudowy niszczą ich tradycyjną wartość. Tu, na szczęście, proces ten został odwrócony.
Przebudowa przywróciła to, co odebrały dawnej chacie poprzednie „modernizacje”, w wyniku których powstał dom wyzuty z charakteru miejsca i urody. Budynek w Puszczy Augustowskiej zyskał nowy dach pokryty wiórem osikowym charakterystycznym dla tego rejonu. Ściany oszalowano deskami, a wokół okien wykonano opaski i okiennice zdobione w sposób typowy dla Suwalszczyzny. Oczywiście w trakcie przebudowy zmieniono układ wnętrz, uwzględniając nowoczesne standardy i potrzeby właścicieli. A mając w pamięci historię tego miejsca, zbudowano piec kaflowy.
Nagroda główna w kategorii Przebudowa
Zgłoszenie nr 16059
Inwestorzy: Marta Hausman-Dyląg, Maciej Dyląg
Projekt: Marta Hausman-Dyląg, Maciej Dyląg/MMOA Architekci
Uzasadnienie jury: Za całkowitą, efektowną i bezkompromisowo przeprowadzoną metamorfozę typowego domu kostki. Za przebudowę, dzięki której budynek zyskał nową, nieporównywalnie wyższą wartość architektoniczną.
Nagroda główna w kategorii Przebudowa
Zgłoszenie nr 16648
Inwestor: Krzysztof Domeradzki
Projekt: YATTA Architekci + Barbara Chromec
Uzasadnienie jury: Za udaną modernizację domu charakterystycznego dla wiejskiej zabudowy okolic Łodzi. Za uporządkowanie architektury, poprawienie warunków mieszkania, a także za racjonalne i estetyczne wykorzystanie starych ceglanych murów, które są śladem przeszłości i urozmaiceniem elewacji nowego budynku.
Termomodernizacja
To najtrudniejsza spośród remontowych kategorii. Oceniane były tu przede wszystkim rozwiązania techniczne. Uczestnicy byli dopytywani o szczegóły zastosowanych rozwiązań, na przykład wykorzystane materiały (ich grubości i współczynniki przewodzenia ciepła). W półfinale spośród nadesłanych 39 zgłoszeń znalazło się tylko osiem prac. Jurorzy brali pod uwagę kompleksowość i skuteczność zastosowanych rozwiązań, a także to, w jakim stopniu wzbogaciły architekturę.
Nagrodę główną przyznano przebudowie kostki połączonej z jej termomodernizacją wraz z zastosowaniem rekuperacji (zgłoszenie 16604). Na elewacjach ułożono dwa rodzaje ocieplenia różniącego się izolacyjnością – 20 cm białego styropianu, a w innym miejscu 15 cm szarego (cieplejszego). Pozwoliło to urozmaicić elewacje. Takie zadanie pełnią także okna o różnych kształtach i wielkościach. Oczywiście wykorzystano takie, które mają odpowiedni współczynnik przenikania ciepła – 0,8-0,9 W/(m2·K). Ściany piwnicy ocieplono styropianem fundamentowym grubości 18 cm, a posadzkę na gruncie płytami z polistyrenu ekstrudowanego. Docieplono także dach – izolację zrobiono z płyt styropianowych grubości od 30 do 55 cm, które tworzą spadek. W domu wymieniono kocioł na nowoczesny gazowy. Ci inwestorzy jako jedyni zastosowali nowy system wentylacji – mechaniczną z rekuperacją. Jury doceniło kompleksowo przeprowadzoną termomodernizację, która pozwoliła przekształcić stary dom w energooszczędny.
W dwóch wyróżnionych pracach (16636 i 16598) termomodernizacja była przeprowadzona prawidłowo i korzystnie wpłynęła na wygląd domów, ale miała mniejszy zakres niż w nagrodzonym domu. Inwestorzy rozważali różne rozwiązania, lecz często musieli z niektórych rezygnować. „Oczywiście niejednokrotnie musieliśmy mierzyć się z zastanymi przeciwnościami i nie wszystkie z planowanych rozwiązań udało się zastosować (na przykład przez zbyt niskie pomieszczenia, nie mamy ogrzewania podłogowego)” – napisali w swoim zgłoszeniu właściciele 60-letniej termomodernizowanej kostki. W obu wyróżnionych budynkach wykonano termoizolację, wstawiono cieplejsze okna, zmodernizowano instalację i wymieniono źródło ciepła, ale pozostawiono wentylację grawitacyjną. Zgłoszenie nr 16598 uhonorowano wyróżnieniem specjalnym za remont zdewastowanego budynku starej szkoły (z 1959 r.) i za to, że podczas termomodernizacji nie zniszczono jej dawnego stylu.
Nagroda główna w kategorii Termomodernizacja
Zgłoszenie nr 16604
Inwestor: Tomasz Pruszczyński
Projekt: JURIKU Architekci Marcin Jurkiewicz
Uzasadnienie jury: Za konsekwentnie i kompleksowo przeprowadzoną termomodernizację połączoną z wymianą instalacji oraz systemu wentylacji na mechaniczną z odzyskiem ciepła. Za podjęcie wszystkich działań, które służą przekształceniu starego domu w budynek energooszczędny.
Wnętrze
Przy nagrodzeniu remontu wnętrza jury było jednomyślne – choć w tej kategorii było najwięcej zgłoszeń – 211. Wśród 13 półfinalistów zwyciężyło wnętrze domu z lat 90. (zgłoszenie 16667). Tym razem przesądziły walory estetyczne, bo prawie wszystkie spośród rozpatrywanych wnętrz mimo różnic powierzchni (od kawalerek po przestronne wnętrza domów) były na swoją miarę funkcjonalne i komfortowe.
W nagrodzonym – stylistykę i funkcjonalność na miarę PRL-u zastąpiły racjonalne rozwiązania i wysmakowane kompozycje. Jest przestronnie, nowocześnie i nastrojowo. Dzięki zmianie układu ścian działowych przestrzeń została częściowo otwarta i powiększona optycznie. Zwiększają ją także nowe duże okna, które wydłużają osie widokowe poza obrys murów. W rozciąganiu przestrzeni pomogły też przeszklone przegrody – na przykład gabinet z dużym przeszkleniem na nową klatkę schodową. Również nowe schody wspornikowe – jedna z głównych ozdób wnętrza – nie zasłaniają podłogi i dzięki temu powiększają główny hol. Na uwagę zasługuje także wyczucie aranżacyjne. Przykładowo pomalowanie na czarno słupa konstrukcyjnego między jadalnią a salonem podkreśla jego rolę – konstrukcyjno-aranżacyjną – i wskazuje środek ciężkości w przestrzeni. Istotne są tu także subtelne różnice kolorystyczne posadzek i tapicerki i umiejętne wprowadzanie do wnętrza ożywczych wzorów.
W tej kategorii wyróżniono dwa wnętrza. Nowoczesne mieszkanie (zgłoszenie 16658) zwracało uwagę bardzo klarownym, racjonalnym podziałem przestrzeni na strefę dzienną, nocną i prywatną i gospodarczą. Tę trzecią usytuowano w centrum mieszkania – w drewnianym bloku, w którym ukryto szafy i pomieszczenia gospodarcze. Rozdziela on też strefę wspólną od prywatnej. Konsekwencji w wydzielaniu stref towarzyszyła spójność kolorystyczna – trójbarwne wykończenie wnętrza: biel i szarość ocieplona barwą drewna.
Kolejne wyróżnienie przyznano jednemu z małych mieszkań (zgłoszenie 16415). Przebudowano je z myślą o faktycznych potrzebach młodych lokatorów i z dbałością o każdy centymetr tak cenny w małym pomieszczeniu. W wyremontowanej kawalerce zamiast zamkniętej kuchni jest sypialnia, a pokój dzienny zmieścił aneks kuchenny. Jego zabudowa nie zdradza jednak swojej roboczej funkcji. Poza tym w poszukiwaniu przestrzeni powiększono otwory drzwiowe i wykorzystano jasne materiały wykończeniowe, które odbijając światło, powiększają wnętrze. Ważnych jest także kilka jaskrawych akcentów, które działają odmładzająco. Zgodnie z zasadą projektowania na miarę: młodsi lokatorzy – młodsze wnętrze.
Nagroda główna w kategorii Wnętrze
Zgłoszenie nr 16667
Inwestor: Anna Godnicz
Projekt: Formativ
Uzasadnienie jury: Za przekształcenie wnętrz, które wymagało kompleksowych zmian w całym domu – od nowego układu ścian i powiększenia okien przez wykończenie do szczegółowo zaprojektowanego oświetlenia. Efektem tych prac jest spójna i atrakcyjna aranżacja oraz stworzenie atmosfery, w której wyczuwa się przyjemność zamieszkiwania.
* * *
Nagrodzone i wyróżnione realizacje to najlepsze przykłady na to, że w przypadku dawania nowego życia starym mieszkaniom, domom, budynkom gospodarczym najważniejsze są wyobraźnia i determinacja w poszukiwaniu lepszego, piękniejszego miejsca do życia.
Wyróżnienie w kategorii Poddasze
Zgłoszenie nr 16697
Inwestor: Anna Sąsiadek
Projekt: Pracownia Projektowa Studio – Zbigniew Sąsiadek
Uzasadnienie jury: Za bardzo dobre wykorzystanie trudnej przestrzeni pod zabytkowym dachem, stworzenie nowoczesnego i efektownie oświetlonego dwupoziomowego wnętrza.
Wyróżnienie w kategorii Termomodernizacja
Zgłoszenie nr 16636
Inwestor: Katarzyna Kołodziejska
Projekt: Marcin Kozierowski ZOKOarchitekci
Uzasadnienie jury: Za przemyślane i staranne przeprowadzenie inwestycji, która może być przykładem racjonalnych decyzji i mądrego rozwiązywania problemów, jakie czekają wielu właścicieli podobnych domów.
Wyróżnienie w kategorii Wnętrze
Zgłoszenie nr 16658
Inwestor i architekt: Paulina Kostyra-Dzierżęga, Jarosław Dzierżęga
Uzasadnienie jury: Za stworzenie pełnego światła i spokoju, dobrze zorganizowanego wnętrza, które wykorzystuje i podkreśla zalety architektury, a dzięki konsekwencji zastosowanych środków oferuje mieszkańcom poczucie porządku, ale nie odbiera swobody.
Wyróżnienie w kategorii Wnętrze
Zgłoszenie nr 16415
Inwestor: Inga Pilarska
Projekt: Kamińska Stańczak Design
Uzasadnienie jury: Za pokazanie, jak dzięki zmianie układu funkcjonalnego i odświeżeniu aranżacji na bardzo małej powierzchni można stworzyć wygodną przestrzeń dostosowaną do dzisiejszych potrzeb młodych ludzi.
Wyróżnienie specjalne
Zgłoszenie nr 16557
Inwestor: Mateusz Galiński, Joanna Szymczyk
Projekt: Przemysław Lisiecki
Uzasadnienie jury: Za pomysłowe i odważne wykorzystanie niskiej przestrzeni pod stropodachem miejskiego bloku. Za wykreowanie indywidualnego wnętrza w anonimowym otoczeniu.
Wyróżnienie specjalne
Zgłoszenie nr 15757
Imię i nazwisko: Jacek Marciniak (architekt i inwestor)
Uzasadnienie jury: Za najlepszą przebudowę budynku gospodarczego na dom, za bezpretensjonalność i prostotę, z którą nawiązano do jego pierwotnego przemysłowego przeznaczenia.
Wyróżnienie specjalne
Zgłoszenie nr 16598
Inwestor: Gertruda i Marek Falkowscy
Projekt: Kalina Walczuk i Marek Falkowski
Uzasadnienie jury: Za uratowanie niszczejącego budynku starej szkoły i jego pełną modernizację, która wykazuje wielki potencjał podobnych budynków. Za to, że w trakcie termomodernizacji zachowano cechy stylowe klasycyzującej architektury lat 50., nie pozbawiając budynku jego specyficznych wartości.
Wyróżnienie specjalne
Remont Roku
To konkurs organizowany przez miesięcznik „Murator” oraz serwis Muratordom.pl. Uczestnicy nadsyłali zgłoszenia w dwóch grupach konkursowych – Projekt oraz Realizacja. Musieli przygotować zdjęcia domu lub mieszkania przed remontem oraz opis planowanej inwestycji, a w przypadku zgłoszenia w grupie Realizacje – także zdjęcia po metamorfozie.
W drugiej edycji tego konkursu – Remont Roku 2017 – napłynęło około 500 zgłoszeń w czterech kategoriach tematycznych: Wnętrze, Termomodernizacja, Przebudowa i Poddasze. Prace były oceniane pod kątem funkcjonalności, wpływu na komfort życia mieszkańców i estetyki, poprawności technicznej oraz racjonalności ekonomicznej zastosowanych rozwiązań.
Sąd konkursowy
- Anna Kamińska, dyrektor zarządzająca segmentem budowlanym TIME SA
- Anna Wrońska, redaktor naczelna miesięcznika „Murator”
- Marek Wielgo, redaktor naczelny serwisu Muratorplus.pl
- Agnieszka Gruszczyńska-Hyc, redaktor naczelna miesięcznika „M jak Mieszkanie”
- dr inż. architekt Ewa Widera, Wydział Architektury Politechniki Warszawskiej
- architekt Małgorzata Cybulska-Marks, szef pracowni projektowej Inwestycje i Remonty ZPR Media SA
- architekt wnętrz Joanna Wichniewicz
- inż. Robert Wiktor, ekspert „Muratora”