Wpuść kominiarza do domu

Kontrole i przeglądy kominiarskie

Marcin Dąbrowski

Wiele osób narzeka, że kominiarz odwiedza ich dom za często i… bez potrzeby. Być może dlatego, że nie zdają sobie sprawy z tego, jak ważna może być taka wizyta.

Zanim zacznie się korzystać z kominów w nowo wybudowanym albo zmodernizowanym (wraz z kominami) domu, mistrz kominiarski musi przeprowadzić tak zwany odbiór kominiarski.

Podczas odbioru kominiarz sprawdzi między innymi drożność oraz szczelność przewodów kominowych, sposób ich prowadzenia i zakończenia ponad dachem budynku, a także dojścia do kominów. Oceni stan powierzchni przewodów, wyposażenie otworów rewizyjnych i wyczystnych, w kominach budowanych z cegły także sposób wiązania cegieł, a w systemowych ceramicznych spoiny między elementami.

Powinien również skontrolować zgodność materiałów użytych do budowy komina z dokumentacją, a instalacji – z jej projektem oraz sprawdzić atesty i aprobaty techniczne. Wszystkie te czynności nie służą temu, by uprzykrzyć życie właścicielowi posesji, choć czasem tak nam się wydaje, lecz przeciwnie – temu, byśmy z instalacją kominową i urządzeniami, które zostaną do niej podłączone, mogli się w domu czuć bezpiecznie. Warto spojrzeć na sprawę z tej strony.

Dopełnieniem odbioru będzie sprawdzenie ciągu w przewodach dymowych, spalinowych i wentylacyjnych oraz wentylacji pomieszczeń, w których zostały zainstalowane urządzenia do spalania paliw stałych, ciekłych lub gazowych.

Odbiór powinien się odbyć dwukrotnie. Pierwszy raz w budynku będącym w stanie surowym i ponownie – po zainstalowaniu urządzeń wytwarzających dym albo spaliny. Wtedy powinny zostać sprawdzone ich połączenia z przewodami kominowymi i wykonana tak zwana inwentaryzacja przewodów oraz podłączeń kominowych.

Kominiarze dysponują dziś nowoczesnymi urządzeniami do oceny stanu kominów. Dzięki kamerze inspekcyjnej mogą zajrzeć do wnętrza komina, aby sprawdzić jakość połączeń oraz ocenić stan techniczny i jakość wykonania przewodu kominowego. Wielkość i prawidłowość ciągu kominowego kontrolują za pomocą anemometru skrzydełkowego. Jest również specjalistyczny sprzęt do badania szczelności kominów, zwłaszcza przewidzianych do pracy w nadciśnieniu, ale można także zweryfikować ją, używając, jak dawniej, świecy dymnej. Po przeprowadzonej kontroli przygotowuje się protokół, który podpisują obie strony – kominiarz, jako osoba dokonująca odbioru, i właściciel nieruchomości – przyszły użytkownik komina. Protokół jest sporządzany w dwóch egzemplarzach, po jednym dla każdej ze stron. Jest on jednym z dokumentów wymaganych do wydania pozwolenia na użytkowanie budynku.

Wpuść kominiarza do domu — Wprawdzie obowiązek przeglądu i czyszczenia kominów jest zapisany w *Prawie budowlanym*, ale to właściciel nieruchomości sam musi zaprosić kominiarza do domu i zlecić mu sprawdzenie kominów. Dla własnego dobra powinien to robić regularnie
fot. Andrzej Szandomirski

Odbiór kominiarski*

Orientacyjne stawki opłat za odbiór przewodów kominowych po zakończeniu budowy lub gruntownego remontu

W budynkach jednorodzinnych – ryczałt 280 zł

W budynkach wielorodzinnych i użyteczności publicznej – 25 zł za przewód albo ryczałt (cena do ustalenia)

W kotłowniach przemysłowych i osiedlowych – ryczałt 350 zł

*Ceny mogą być negocjowane

Odbiór komina

Obowiązkowe systematyczne kontrole

Przewody powinny być też regularnie czyszczone co trzy lub sześć miesięcy w zależności od rodzaju odprowadzanych produktów spalania – częściej dymowe. Zaniechanie czyszczenia tych ostatnich może bowiem doprowadzić do osadzania się na wewnętrznych ściankach sadzy, która ze względu na swój skład (większość stanowi węgiel) może się zapalić. Pożar w kominie jest jedną z najczęstszych przyczyn pożarów budynków.

Zaniedbywanie przeglądów przewodów kominowych (spalinowych, dymowych i wentylacyjnych) jest wykroczeniem zagrożonym karą grzywny przewidzianą w Kodeksie wykroczeń, ale nikt tego nie kontroluje. Terminów obowiązkowych kontroli dotrzymują w zasadzie tylko spółdzielnie mieszkaniowe i zarządcy mienia komunalnego. Dla indywidualnego właściciela nieruchomości brak aktualnego dowodu przeglądu kominiarskiego może stanowić przeszkodę do zawarcia umowy polisy ubezpieczeniowej. Będzie też istotnym powodem do niewypłacenia przez ubezpieczyciela odszkodowania w razie utraty zdrowia lub życia na skutek zaczadzenia albo w przypadku pożaru wywołanego zapłonem sadzy w kominie.

Jeśli podczas okresowego sprawdzania kominów okaże się, że któryś z przewodów kominowych wymaga naprawy, kominiarz określa zakres robót i termin, w którym powinny być wykonane, jeżeli są to prace, których nie da się przeprowadzić „od ręki”. Może je wykonać sam w umówionym terminie lub tylko zalecić ich przeprowadzenie. Właściciel nieruchomości musi wtedy zająć się tym we własnym zakresie. Gdy uszkodzone przewody kominowe stanowią zagrożenie pożarowe, a osoba zarządzająca nieruchomością lub jej właściciel nie naprawią ich w terminie, kominiarz powinien zgłosić to do nadzoru budowlanego albo straży pożarnej.

Bardzo ważna jest także kontrola szczelności przewodów kominowych. Podczas spalania powstają szkodliwe, bezbarwne i bezzapachowe związki chemiczne niebezpieczne dla ludzi, na przykład tlenek węgla. Z nieszczelnych przewodów kominowych toksyczne gazy mogą się przedostawać do pomieszczeń mieszkalnych.

Sprawdzanie i czyszczenie komina

Wszystkie przewody kominowe w domu (spalinowe, dymowe i wentylacyjne) powinny być raz w roku (profilaktycznie, bez wyraźnego powodu) sprawdzone przez mistrza kominiarskiego.
Przewód spalinowy. Jeśli w domu korzysta się z urządzenia wytwarzającego spaliny (kotła gazowego lub olejowego, podgrzewacza wody), przewód, do którego są odprowadzane, należy czyścić dwa razy w roku.
Przewód dymowy, czyli taki, do którego są usuwane produkty spalania z używanych regularnie kotłów na paliwa stałe i kominków, powinien być czyszczony cztery razy w roku.

Kominy spalinowe i wentylacyjne

W domach jednorodzinnych w kominach znajdują się co najmniej przewody wentylacyjne, a często także – w zależności od zainstalowanych w nich urządzeń grzewczych – spalinowe i/lub dymowe.

Przewody spalinowe odprowadzają produkty spalania z urządzeń grzewczych opalanych gazem, olejem albo węglem oraz gazowych podgrzewaczy wody, dymowe usuwają dym z kominków, pieców kaflowych i trzonów kuchennych, a wentylacyjnymi jest usuwane zużyte powietrze z pomieszczeń mieszkalnych i użytkowych. Przewody kominowe mimo różnego przeznaczenia są prowadzone równolegle i często zgrupowane po kilka we wspólnej obudowie, dzięki czemu można ograniczyć liczbę przejść przez dach i wystających ponad nim kominów do jednego lub maksymalnie dwóch. Muszą być drożne, szczelne i w żadnym wypadku nie mogą zakłócać wzajemnie swojego działania.

Wyloty przewodów dymowych i spalinowych powinny być skierowane ku górze, a wentylacyjnych znajdować się w dwóch przeciwległych bocznych ścianach (na przestrzał) komina – w tej jego części, która wystaje ponad połać dachu. Takie usytuowanie wylotów powinno zapobiec przedostawaniu się spalin i dymu do przewodów wentylacyjnych w razie osłabienia lub odwrócenia w nich ciągu oraz zabezpieczyć te ostatnie przed wdmuchiwaniem do nich powietrza przez silne podmuchy wiatru.

Jeżeli w domu jest kilka przewodów kominowych o różnym przeznaczeniu, zwykle grupuje się je we wspólnych obudowach. Robi się to ze względów estetycznych i żeby ograniczyć liczbę miejsc, w których trzeba się przebijać przez dach

fot. Andrzej Szandomirski

Aby zapewnić jak najlepsze warunki pracy przewodom wentylacyjnym, ich wyloty należy umieścić w przeciwległych bocznych ścianach komina, tak aby poziome podmuchy wiatru swobodnie przez nie przepływały i nie wtłaczały przy tym powietrza do wnętrza przewodu

fot. Andrzej Szandomirski

Kiedy czyścić komin dymowy

Najlepiej robić to co najmniej cztery razy w roku, nawet wtedy, gdy wydaje się czysty. Pierwsze czyszczenie dobrze jest przeprowadzić na jesieni, przed uruchomieniem kotła, a ostatnie na wiosnę, po zakończeniu sezonu grzewczego. Pozostałe warto zrobić zimą, najlepiej wtedy, gdy nie ma śniegu i można bezpiecznie wejść na dach. Jeżeli urządzenie grzewcze jest wykorzystywane także latem – do podgrzewania wody użytkowej – przyda się dodatkowe czyszczenie w sezonie letnim.

Jeśli widać, że komin potrzebuje jeszcze częstszego czyszczenia, należy skontrolować stan kotła, jakość opału lub sposób palenia.

Kontrola i czyszczenie kominów

Czyszczenie:

jednorazowe zlecenie – 70-120 zł
stała umowa na obsługę kominiarską – 16-25 zł

Kontrola stanu technicznego – 150-200 zł

Udrożnienie zatkanego przewodu kominowego – około 130 zł

Okresowa kontrola i czyszczenie

Zdjęcia (5)

Czyszczenie komina odbywa się za pomocą szczotki z obciążnikiem przymocowanej do stalowej linki, na której kominiarz opuszcza ją w głąb komina. Jeśli przekrój przewodu jest prostokątny, szczotka także powinna mieć dopasowany do niego kształt

fot. Mariusz Bykowski

Gdzie szukać i jak rozpoznać fachowego kominiarza

Zdarza się, że w dzielnicach domów jednorodzinnych i miejscowościach, w których przeważa ten rodzaj zabudowy, kominiarze sami odwiedzają właścicieli posesji i proponują swoje usługi. Jeśli nie potrafimy zweryfikować ich kwalifikacji na podstawie przedstawionych dokumentów (na przykład legitymacji mistrza kominiarskiego), powstrzymajmy się od zlecania im wykonania usługi. Lepiej zdecydować się na kominiarza sprawdzonego, na przykład poleconego przez sąsiada. Można też poszukać fachowca w Internecie, na przykład na stronie www.korporacjakominiarzy.pl. Kominiarz z uprawnieniami powinien pokazać swoją legitymację służbową.

Z pewnością bezpiecznie będzie zlecić czyszczenie i kontrolę przewodów kominowych mistrzowi kominiarskiemu lub kominiarzowi zrzeszonemu w Korporacji Kominiarzy Polskich. Przynależność do korporacji gwarantuje posiadanie odpowiednich kwalifikacji popartych stosownymi dokumentami oraz wiedzą.

Okresowe czyszczenie komina może wykonać czeladnik kominiarski, ale do przeprowadzenia przeglądu kominiarskiego potrzebne są uprawnienia mistrza kominiarskiego. Idealnie byłoby, gdyby kontrolę przeprowadzał zawsze ten sam kominiarz z bliskiej okolicy. Regularne wizyty pozwolą mu poznać komin i w razie potrzeby wcześnie wykryć pierwsze ewentualne usterki, zanim staną się one groźne, a ich naprawa – kosztowna.