Na kołki, klipsy i klej

Jak się mocuje listwy przypodłogowe

Zuzanna Podwysocka

Starannie przymocowane listwy stanowią eleganckie i praktyczne wykończenie podłogi. Można je zamontować samodzielnie.

Między posadzką a ścianą zawsze pozostawia się szczelinę dylatacyjną o szerokości 0,5-1,5 cm. Powinna ona być na tyle duża, aby umożliwić niewielkie ruchy materiału spowodowane zmianami wilgotności oraz temperatury we wnętrzu. Szczelinę tę wykańcza się listwami przypodłogowymi. Listwy nie powinny przeszkadzać w niewielkich ruchach posadzki, szczególnie jeśli wykańczamy nimi podłogę drewnianą, więc przytwierdza się je wyłącznie do ściany.

Listwy można zamocować za pomocą kołków rozporowych, przykleić lub skorzystać z jednego z systemów pośredniego montażu na plastikowe bądź metalowe klamry. Ciekawym sposobem pozwalającym na szybki montaż i demontaż listew jest przytwierdzanie ich na magnesy. Wszystko zależy od rodzaju listew, materiału na ścianach oraz od tego, na ile ściany są równe.

Listwy zamocowane na kołki trzymają się bardzo dobrze. Dzięki temu nie odpadną nawet wtedy, gdy przegrody nie są idealnie proste. Jeśli jednak mur jest wykończony tradycyjnym tynkiem o grubości 1,5 cm, to żeby mieć pewność, że kołki nie wysuną się ze ścian, trzeba zastosować dłuższe – takie, które sięgną do warstwy pod tynkiem.

Mocowanie na klej nie wymaga wiercenia, ale podczas kolejnego malowania należy takie listwy wyjątkowo starannie chronić, bo nie da się ich łatwo zdemontować. Poza tym zdarza się, że listwa nie jest wystarczająco sprężysta i odkleja się od krzywej ściany na skutek naprężeń lub odpada podczas sprzątania.

Przytwierdzając listwy kołkami, trzeba starannie dobierać ich rodzaj do podłoża i na przykład do ścian z gips-kartonu stosować specjalne dyble, a do ścian z ceramiki poryzowanej – kołki do pustych przestrzeni. Czasami, aby ukryć lekkie nierówności pod oraz nad listwą, na jej górnej i dolnej części umieszcza się dodatkowe uszczelki silikonowe. Zapobiegają one też wnikaniu wilgoci w listwę i jej „puchnięciu”, dlatego stosuje się je najczęściej z elementami z MDF-u. Listwy mocuje się zazwyczaj po pierwszym malowaniu ścian. Styk ze ścianą najczęściej wykańcza się akrylem. O przytwierdzaniu listew, które mają być zlicowane ze ścianą, należy pomyśleć jeszcze przed nałożeniem tynków.

Na kołki, klipsy i klej — Dopasowuje się je nie tylko do ścian i podłogi, ale też do opasek drzwiowych. Nie powinny być od nich szersze
fot. Małgorzata Góra

Przytwierdzanie listew z PCW

Takie listwy najczęściej składają się z dwóch części. Profile mogą mieć różne kształty i kolory, zależnie od producenta. Są listwy szersze, przeznaczone do podłóg drewnianych, i węższe – do podłóg z tworzywa lub terakoty. Jedną z części mocuje się do ściany kołkami rozporowymi o średnicy ø 5 lub 6 mm w rozstawie co 40-50 cm i 8-10 cm od narożników. Listwa ma otwory, przez które przeprowadza się kołki, oraz odpowiednio wyprofilowaną komorę przeznaczoną na kable elektryczne albo teletechniczne. Po przykręceniu spodniej części i ułożeniu kabli wpina się osłonę, czyli widoczny element listwy. Zakrywa ona miejsca mocowania. Dwuczęściowe listwy z PCW są niedrogie i praktyczne. Ich osłony można w łatwy sposób zdemontować na czas malowania ścian.

Można też kupić miękkie samoprzylepne listwy z PCW w kształcie litery L. Mają one dwa paski kleju. Jeden służy do przyklejenia listwy do ściany, a drugi do przytwierdzania do podłogi. Można nimi wykańczać wszystkie powierzchnie, ale najlepiej współgrają z posadzką z paneli i elastyczną wykładziną z PCW.

Listwy z PCW łączy się w narożnikach oraz na długości specjalnymi łącznikami. Zakończenia profili maskuje się zaślepkami. Szerokość zaślepek i łączników należy uwzględnić podczas docinania i dopasowywania listew.

Przytwierdzanie listew

1. Na kołki

To pewny sposób sprawdzający się nawet wtedy, gdy ściany są nierówne. Kołki mogą być dość cienkie (ø 5 lub 6 mm), o długości co najmniej 5 cm, a jeśli tynk jest grubszy, to 8 cm. Wkręca się je w rozstawie co 40-50 cm.

2. Na klamry

Klamry przytwierdza się do ściany, a następnie zaczepia o nie odpowiednio wyprofilowaną listwę. Taki sposób mocowania zda egzamin, jeśli ściana jest równa lub listwa dość elastyczna. Klamry dopasowuje się do konkretnego systemu listew.

3. Na klej

To szybki sposób montażu, dobry w przypadku równych ścian. Należy przestrzegać instrukcji użytkowania wybranego kleju. Po przyklejeniu listwy jej oderwanie i ponowne przytwierdzenie jest bardzo trudne, ponieważ z reguły odchodzi od ściany z fragmentem tynku lub farby.

Montaż listew z MDF-u

Listwy z MDF-u (laminowanej twardej płyty pilśniowej odpornej na wilgoć) to najpopularniejszy obecnie materiał do wykańczania wewnętrznych cokołów. Są sztywniejsze od tych z PCW, trudniej jest je więc dopasować do nierównej ściany. Od wewnętrznej strony mają często wyżłobienia pozwalające zamaskować kable. Są też takie o budowie dwuczęściowej (jak te z PCW), które przykręca się do ściany kołkami, a potem maskuje drugim elementem.

Wiele modeli montuje się, nakładając je na pojedyncze klamerki (zaczepy), uprzednio przytwierdzone kołkami do ściany. Listwa trzyma się na nich dzięki nacięciom na wewnętrznej stronie. Na rynku jest wielu producentów listew, więc należy stosować klamerki polecane przez danego wytwórcę, które pasują do określonego typu nakładek. Klamerki przytwierdza się kołkami co 40-50 cm oraz w odległości 5-10 cm od każdego narożnika. Mocowanie jest niewidoczne. Zamiast pojedynczych klamerek można użyć elementów liniowych. Dodatkowo wykorzystuje się specjalne taśmy dwustronne, które stabilizują górną część listwy.

Listwy z MDF-u da się również przykleić. Stosuje się do tego specjalne kleje do listew i silikony. Niektórzy zalecają przyklejanie listew na gorąco, szczególnie w miejscach, gdzie są krzywizny. Trzeba postępować zgodnie z instrukcją konkretnego kleju. Czasami po jego aplikacji elementy od razu dociska się do siebie, inne po posmarowaniu klejem należy na chwilę rozdzielić, a następnie ponownie złączyć. Kleje nakłada się punktowo lub pasmowo. Jeśli stosuje się klej schnący wolniej, po przyłożeniu listwy warto ją podeprzeć czymś ciężkim do czasu, aż spoiwo całkowicie zwiąże.

Przed aplikacją kleju należy sprawdzić, czy podłoże jest wystarczająco nośne i czy listwa nie odspoi się wraz z farbą. Kontrolę podłoża można zrobić, przyklejając niewielki fragment listwy do ściany. Jeżeli podczas odrywania listwa odejdzie wraz z tynkiem, to znak, że sama farba trzyma mocno. Jeżeli odpadnie tylko z farbą, to farbę należy usunąć, a podłoże wzmocnić gruntem albo przytwierdzić listwy kołkami. Listwy z MDF-u najczęściej łączy się w narożnikach, docinając je pod kątem 45°.

Mocowanie listew drewnianych

Produkuje się je z różnych gatunków drewna litego. Czasami okleja się rdzeń z tańszego drewna naturalnym fornirem. Przytwierdza się je podobnie jak te z MDF-u: kołkami, na klej lub na zaczepy – wtedy mocowanie jest trwałe, ale niewidoczne. Można też skorzystać z modeli dwuczęściowych z maskownicami. W narożnikach łączy się je pod kątem 45° bądź specjalnymi klockami.

Nietypowe rozwiązania

Listwy przypodłogowe mogą być też wykonane z innych materiałów, na przykład z polistyrenu. Kupuje się je już ostatecznie wykończone albo z przeznaczeniem do malowania. One również mogą mieć wyprofilowaną komorę, w której układa się kable. Przytwierdza się je do ściany klejem.

Dość popularne są również listwy z aluminium oraz stalowe (także te się przykleja). Takie listwy często licuje się ze ścianą. Żeby to zrobić, trzeba podkuć nieco tynk i wsunąć posadzkę w podkutą szczelinę. Do tak przygotowanego podłoża przykleja się cienki płaskownik, który jest prawie w płaszczyźnie ściany. Praca ta jest żmudna i wymaga precyzji parkieciarza, dlatego na rynku pojawiły się listwy, które dzięki dwuczęściowej konstrukcji i specjalnej półce startowej na tynk lub płytę g-k pomagają przygotować ścianę pod zlicowany cokół przed tynkowaniem. Jako starter tynku można też wykorzystać stalowy profil osadzony na roboczej listwie. Po wykonaniu tynku usuwa się listwę roboczą i mocuje właściwy cokół.

Popularne sposoby montażu