Dom w ramie

Po wyjściu w Dąbrowie Górniczej z pociągu pośpiesznego relacji Warszawa – Praga natkniemy się najpierw na opuszczony i zabity deskami budynek kolejowy z brunatnej cegły. Dąbrowianom nieobca jest ironia, gdy mówią o tym dworcu „Centralny”.

Zaledwie kilkadziesiąt metrów dalej, po pokonaniu torowiska, trafia się na zamkniętą fabrykę obrabiarek, która kiedyś wysyłała w świat tokarki karuzelowe. Jeszcze dalej – na dziewiętnastowieczne budynki dawnej fabryki kotłów parowych i części do lokomotyw.

Choć dziś zdobi je logo „Fabryka pełna życia”, trudno dostrzec jego przejawy. Urząd miasta ogłosił konkurs na koncepcję zagospodarowania zabudowań pofabrycznych. Mają współtworzyć nowe centrum Dąbrowy. Na razie dumną pamiątką po pracujących tu przez ponad sto lat robotnikach jest tylko ich pomnik projektu śląskiego rzeźbiarza Augustyna Dyrdy – masywny, triumfujący, dobitnie socrealistyczny, choć odsłonięty w latach 70., szczęśliwie obroniony przez mieszkańców przed wyburzeniem.