Ciepło od ścian i podłogi
Poza funkcjonalnością i estetyką ważne jest także, by łazienka była pomieszczeniem, w którym jest ciepło.
Za nasz komfort cieplny odpowiada temperatura panująca w pomieszczeniu. Pod tym względem łazienka jest miejscem szczególnym, nie możemy bowiem odczuwać dyskomfortu termicznego po wyjściu z kąpieli lub podczas rozbierania się. Dlatego łazienka jest pomieszczeniem, w którym powinno być najcieplej. Możemy ją ogrzewać na przykład grzejnikami wodnymi lub elektrycznymi albo instalacją podłogową.
Grzejniki drabinkowe
Mogą być podłączone do instalacji grzewczej zasilanej przez dowolne źródło ciepła. Szybko się nagrzewają, a ich wydajność można łatwo regulować zaworem termostatycznym. Niektóre modele mają zamontowaną grzałkę elektryczną lub są przystosowane do jej montażu. Dzięki temu grzejnik może grzać także po zakończeniu sezonu grzewczego albo przed jego rozpoczęciem.
Wodne ogrzewanie podłogowe
Jest dobrym sposobem ogrzewania łazienki, ponieważ delikatnie podnosi temperaturę podłogi, która jest tu zazwyczaj ceramiczna lub kamienna. Dodatkowym atutem jest charakterystyczny dla tego rodzaju ogrzewania sposób rozchodzenia się ciepła (przez promieniowanie), który bardzo korzystnie wpływa na odczuwanie komfortu termicznego.
Gdy instalacja będzie niejednolita (w części pomieszczeń grzejniki, w części podłogówka), trzeba będzie obniżać temperaturę wody kierowanej ze źródła ciepła do pętli ogrzewania podłogowego (przygotowywana do grzejników jest zbyt ciepła). W takim układzie (znaczny udział ogrzewania podłogowego w całej instalacji) można to robić centralnie za pomocą mieszającego układu pompowego albo kompaktowego zestawu mieszającego. Oba urządzenia montuje się poza łazienką, pierwsze w kotłowni, drugie na przykład w szafce z rozdzielaczami instalacji c.o. na danej kondygnacji.
Ogrzewania podłogowego nie układa się pod masywnymi elementami zabudowy (wanną, brodzikiem, pralką), więc powierzchnia przekazująca ciepło do pomieszczenia jest ograniczona. Temperatura podłogi nie może być też zbyt wysoka – w łazience nie powinna przekraczać 35oC, z czego wynika ograniczona moc cieplna grzejnika podłogowego (nie przekracza 100 W/m2). Dlatego może być konieczne zamontowanie dodatkowego źródła ciepła, na przykład grzejnika drabinkowego, który może się przydać także do suszenia ręczników albo szybszego niż za pomocą wolno reagującej instalacji ogrzewania podłogowego podwyższenia temperatury w pomieszczeniu. Dlatego warto rozważyć zainstalowanie i tego, i tego.
Gdy w łazience są dwa elementy grzejące, grzejnik może mieć mniejsze wymiary lub bardziej delikatną budowę, ponieważ nie musi pokryć całości zapotrzebowania na ciepło. Podłogówka z kolei nie musi mieć wyśrubowanych parametrów, bo dostarcza jedynie uzupełniającą porcję ciepła. Jej głównym zadaniem jest podgrzewanie podłogi do przyjemnej temperatury.
Pojedynczą pętlę ogrzewania podłogowego w łazience można zainstalować także wtedy, gdy w całym domu do ogrzewania będą wykorzystywane wyłącznie grzejniki. Zasila się ją wtedy wodą powracającą z grzejnika, która zdążyła się w nim schłodzić, więc ma temperaturę odpowiednią dla podłogówki (nie za wysoką).
Powierzchnia podgrzewanej w ten sposób podłogi nie może być większa niż 15 m2, ponieważ pętla byłaby wtedy długa i znaczne opory przepływu wody mogłyby zaburzyć działanie ogrzewania.
Grzejnik i podłogówka połączone w ten sposób muszą mieć wspólne sterowanie zaworem termostatycznym przy grzejniku i trzeba się liczyć z tym, że przy umiarkowanej temperaturze na zewnątrz podłoga nie będzie podgrzewana.
Aby temperatura w instalacji nie wzrosła ponad wartość dopuszczalną, w puszce w ścianie montuje się połączony z nią termostatyczny ogranicznik temperatury, którego zadaniem jest odcięcie przepływu w obiegu, gdy do ogrzewania podłogowego zaczyna dopływać woda o temperaturze przekraczającej 55oC.
Komfortowym rozwiązaniem umożliwiającym niezależne sterowanie obiegami podłogowym i grzejnikowym jest połączenie ich równolegle i zastosowanie zaworu z czujnikiem temperatury wody. Zawór zamknie przepływ, gdy temperatura wody osiągnie nastawioną wartość maksymalną, i otworzy go przy wartości minimalnej. W ten sposób temperatura podłogi będzie utrzymywana na odpowiednim poziomie mimo zasilania jej gorącą wodą.
Grzejnik elektryczny
Jeśli w całym domu jest wodna instalacja grzewcza, ogrzewanie w łazience (grzejnik albo podłogówka) także lepiej zasilać wodą, bo tak będzie taniej. Ale gdy trzeba „dorobić” ogrzewanie, na przykład w łazience urządzonej na zaadaptowanym poddaszu, koszt i zakres prac koniecznych do doprowadzenia tam wodnej instalacji grzewczej mogą być na tyle duże, że korzystniej będzie zamontować grzejnik elektryczny podłączony do instalacji elektrycznej, którą i tak trzeba tam doprowadzić. Wzrost kosztów eksploatacji ogrzewania wynikający z zainstalowania jednego takiego grzejnika nie będzie znaczący.
Urządzenie wiesza się na ścianie lub ustawia na nóżkach, jeżeli je ma, i wtyczką podłącza do gniazda instalacji elektrycznej na napięcie 230 V albo łączy na stałe w puszce instalacyjnej.
Grzejnik może działać niezależnie od ogrzewania reszty domu. Do sterowania nim można zainstalować termostat pokojowy albo sterować nim ręcznie przez włączanie i wyłączanie zasilania.
Grzejniki konwektorowe – z naturalnym lub wymuszonym przez wentylator obiegiem powietrza – przypominają zwykłe grzejniki wodne. Mają tylko element grzejny z drutu oporowego albo dodatkowo wentylator wymuszający ruch powietrza oraz układy regulacji pozwalające na automatyczne utrzymywanie w pomieszczeniu zadanej temperatury.
Dostarczają ciepło, ogrzewając powietrze we wnętrzu. Obudowa grzejnika nie musi go dobrze przewodzić, więc jej zewnętrzna powierzchnia nie rozgrzewa się do wysokiej temperatury.
Konwektory intensyfikują ruch powietrza, wraz z którym unosi się kurz. Jeśli mamy z tym problem, wybierzmy urządzenie, które ogrzewa głównie przez promieniowanie, więc nie wywołuje ruchu powietrza.
Promienniki ceramiczne, które emitują ciepło bez świecenia i mają stosunkowo niewielki zasięg, są odpowiednie do ogrzewania pomieszczeń o małej kubaturze. Po uruchomieniu błyskawicznie się rozgrzewają i w ich pobliżu natychmiast daje się odczuć ciepło. Są odpowiednie do pomieszczeń, z których korzysta się przez krótki czas. Długotrwałe przebywanie w pobliżu rozgrzanych elementów promiennika nie jest komfortowe.
Grzejniki promieniujące do ciągłego ogrzewania pomieszczeń mają zwykle wbudowany układ sterujący.
Panele podczerwieni to rodzaj promienników w postaci płaskich płyt o dużej powierzchni mocowanych do sufitu lub ścian, dzięki czemu zasięgiem bez problemu obejmują całe pomieszczenie i jest ono ogrzewane równomiernie. Efekt ich działania jest podobny jak ogrzewania podłogowego, ale mają mniejszą bezwładność i temperatura ich powierzchni jest wyższa, co przekłada się na większą wydajność ogrzewania. Front płyt może mieć ozdobne wykończenie, na przykład szklane z nadrukowaną grafiką.
Panele zapewniają komfort cieplny przy niższej temperaturze powietrza niż inne grzejniki, więc rachunki za energię mogą być o kilka procent niższe. Są jednak wyraźnie droższe niż konwektory.
Elektryczne ogrzewanie podłogowe
Można je zrobić z kabli lub mat grzewczych. Będzie działało niezależnie od instalacji c.o., grzało natychmiast po uruchomieniu i szybko osiągało żądaną temperaturę.
Matę elektryczną, czyli siatkę z tworzywa sztucznego o niewielkiej grubości 2,5 mm z wplecionym w nią przewodem grzejnym z drutu oporowego w powłoce ochronnej, łatwo jest ułożyć. Można ją przymocować zaprawą klejową stosowaną do klejenia terakoty. Nie trzeba w szczególny sposób przygotowywać podłoża ani nawet usuwać istniejącej posadzki. Poziom podłogi z matą grzewczą podniesie się nieznacznie. W sprzedaży są maty o mocy od 100 do 160 W/m2, więc łatwo dobrać potrzebną moc.
Kable grzewcze kształtuje się w spirale lub meandry o odpowiednim rozstawie, zależnie od oczekiwanej mocy instalacji, i umieszcza w warstwie podkładu podłogowego pod wierzchnią warstwą podłogi. Nie można ich układać na starej posadzce, trzeba ją usunąć i wyrównać podłoże. Mają grubość 3-7 mm, więc należy uwzględnić odpowiedni zapas wysokości.
Zarówno w przypadku kabli, jak i mat podłączenie do instalacji elektrycznej 230 V może wykonać tylko elektryk z odpowiednimi uprawnieniami.
Bezwładność cieplna ogrzewania podłogowego jest większa niż promienników ściennych i sufitowych, dlatego sterowanie temperaturą w pomieszczeniach, które ogrzewają, jest trudniejsze.
Jakie ogrzewanie?
Wybierz grzejnik drabinkowy, jeśli:
- zależy ci na możliwości suszenia ręczników;
- kiedy chcesz szybko zmieniać temperaturę w łazience;
- powierzchnia niezabudowanej podłogi umożliwiająca ułożenie w niej ogrzewania jest bardzo mała.
Wybierz wodne ogrzewanie podłogowe, jeśli:
- planujesz je także w innych wnętrzach;
- niezabudowana powierzchnia podłogi w łazience jest stosunkowo duża.
- chcesz mieć ciepłą podłogę, a w łazience jest grzejnik, do którego można podłączyć pojedynczą pętlę podłogówki.
Wybierz grzejnik elektryczny, jeśli:
- w domu nie ma wodnej instalacji grzewczej;
- chcesz mieć ogrzewanie niezależne od instalacji grzewczej w pozostałej części domu;
- planujesz okazjonalne ogrzewanie łazienki (dla gości, w domu letniskowym).
Wybierz elektryczne ogrzewanie podłogowe, jeśli:
- chcesz podgrzewać podłogę niezależnie od ogrzewania pomieszczenia;
- potrzebujesz prostego sposobu na ogrzewanie łazienki w remontowanym domu;
- potrzebujesz uzupełniającego źródła ciepła.